Fragment
Pagina 16: De verschillende soorten emoties en gevoelens
Nu volgen twee checklists met tal van verschillende soorten emoties en gevoelens. Het regelmatig raadplegen van deze checklists helpt je bij het ontdekken van wat je voelt als je het zelf niet precies kunt duiden, zodat je meer inzicht krijgt in wat zich werkelijk vanbinnen afspeelt. Daardoor weet je beter weet wat je nodig hebt en kun je jezelf dit gaan geven. Een zeer exacte indeling is niet te maken en er is overlap mogelijk. Gevoel laat zich niet zo makkelijk vangen in een hokje! Probeer gewoon het gevoel op te zoeken in de checklists dat het dichtst in de buurt komt van wat jij voelt. Je hoeft het niet perfect te benoemen. De checklists vormen een handige leidraad om je op weg te helpen.
De checklists helpen tevens om hetgeen je voelt minder in uitersten en meer in grijstinten te benoemen (dus als
gevoelens in plaats van de overkoepelende
emoties; oftewel de kleurtinten in plaats van de hoofdkleuren), zodat je enerzijds gevoelens en anderzijds emoties meer van elkaar kunt onderscheiden en ze kunt beleven zoals ze werkelijk zijn. Door de zwart-witte wereld van het narcistisch misbruik, waarin alles werd ingedeeld in uitersten (goed of slecht, alles of niets), kun je namelijk zelf in een bepaalde mate in uitersten zijn gaan denken maar ook gaan 'voelen'.
'Onrust' (gevoel) is bijvoorbeeld niet hetzelfde als 'angst' (emotie). Door onrust meteen te bestempelen als angst, vergroot en versterkt dit je gevoel onnodig. Als je dan ontdekt dat het slechts onrust is, neemt de kans op (grote) stemmingswisselingen van het ene naar het andere uiterste af. De grijstinten bevinden zich in rustig vaarwater, wat je rustiger maakt. Bovendien haalt het je uit de overlevingsstand: bij angst zul je vaak meteen vanuit overlevingsdrang willen handelen, met het risico dat je iets vermijdt wat in werkelijkheid geen gevaar vormt of dat je een beslissing neemt die je anders niet zou nemen. Je weet dan:
'Ik bevind me in dat rustige vaarwater, niets aan de hand, ik hoef geen reddingsboei uit te gooien!' Pagina 35: Stappenplan emoties doorvoelen
Stap 1 - bewustwording
Merk op dát je überhaupt een emotie of gevoel ervaart
Stap 2 - toelaten
Je erkent de aanwezigheid van de emotie of het gevoel: 'Oké, dit mag er zijn, omdat het er al is.'
Stap 3 - wees oordeelloos
Ga niet mee in de gedachtenstroom en koppel er geen direct (overlevings!)gedrag aan
Stap 4 - benoemen
Identificeer wát je precies voelt: welke emotie/welk gevoel komt het dichtst in de buurt?
Stap 5 - ademhalen
Concentreer je op je ademhaling. Leg je hand op je hart. Ervaar bewust hoe je in- en uitademt. Adem naar en door de plek in je lichaam waar je eventueel iets voelt.
Stap 6 - voelen
Doorvoel net zo lang totdat je vanzelf merkt dat de emotie in hevigheid begint af te nemen.
Pagina 45: Wat zijn copingstrategieën?
Copingstrategieën zijn manieren van omgaan met emoties, stress en problemen. De ongezonde, niet-helpende manieren zijn onder te verdelen in 4 categorieën:
1. Vechten
2. Vluchten
3. Bevriezen
4.Volgen
(ook wel Fight, Flight, Freeze, Fawn genoemd; de 4 F's)
Wanneer je je bedreigd voelt, sturen je hersenen alarmsignalen naar je lichaam. Dit brengt je in de overlevingsmodus, klaar om jezelf te beschermen via een van de 4 F's. Deze 4 F's ontstonden in je jeugd; je móest wel, als kind in een destructieve omgeving die je niet kon ontvluchten. Je kunt het dan ook zien als een alarmsysteem uit je jeugd - uit het stenen tijdperk! Een systeem dat sterk verouderd en daardoor niet meer functioneel is. Als volwassene heb je namelijk wél de keuze om er anders mee om te gaan. Hoe vaker je voor nieuwe, gezondere manieren van omgaan kiest, hoe meer je zenuwstelsel leert dat het veilig is.
×
Thuiswinkel Waarborg