Waarom en Hoe Mensen Denken en Doen

Populisme is instinct, Zuurlinks is nadenken.

Ybo van den Beukel • Boek • paperback

• Samenvatting
  Dit boek gaat over de ontwikkeling van de menselijke intelligentie, van overlevingsinstinct naar rationeel denken.
  Als het rationeel brein het niet meer kan bevatten, wordt gemakkelijk terugvallen op evolutionair meegegeven impulsen. We zouden in de opvoeding en het onderwijs meer aandacht moeten besteden aan het beheersen van ongewenst gedrag.
  De recente opkomst van extreem- en radicaalrechts is aanleiding om deze aanbeveling op te schalen naar een waarschuwing: de democratie is in gevaar.
  In de media en commentaren gaat het meestal over de gebeurtenis, dus dàt er geweld en oorlog is. Dit boek gaat een stapje verder, want waarom is er steeds weer die terugval in het denken en doen?
• Productinformatie
  Binding : Paperback
  Distributievorm : Boek (print, druk)
  Formaat : 145mm x 210mm
  Aantal pagina's : 170
  Uitgeverij : ybo.nl
  ISBN : 9789082819939
  Datum publicatie : 11-2024
  
• Inhoudsopgave
  Hoofdstuk 1: ‘Tijd en Plaats’
  Een persoonlijk relaas over hoe de naoorlogse zuilensamenleving overging in het neoliberalisme. Het denken en doen verandert ongemerkt in een betrekkelijk kort tijdsbestek. Velen zullen de overgang van solidariteit naar individualisme herkennen.
  
  Hoofdstuk 2: ‘Voortschrijdend Inzicht’
  Kan een op groei gebaseerde economie oneindig blijven doorgaan? Om te begrijpen waar wij als mensheid op de tijdlijn staan, is overzicht nodig, een visie die uitstijgt boven zintuiglijke waarneming. Dat illustreert gelijk al waar het in het menselijk denken en doen soms misgaat: instincten versus kennis.
  
  Hoofdstuk 3: ‘Waarom mensen denken’
  Bij mensen ging het bij de survival of the fittest niet om een fysieke aanpassing, maar om een intellectuele mutatie. Voorzien van een geheugen werden de overlevingskansen aanzienlijk verbeterd en dus ook het langetermijn voortbestaan. In het neoliberale denken en doen ligt een eenzijdige nadruk op het korte termijn consumeren.
  
  Hoofdstuk 4: ‘Intellectuele Omslagmomenten’
  Een aantal gebeurtenissen hebben het denken -en dus ook het doen- veranderd. Door de Landbouwrevolutie hoefden mensen, van nature migranten, niet meer achter hun voedsel aan. Een tweede omslagmoment is het verschijnsel van de monotheïstische religies. Door een gedeelde zingeving kunnen nu heel veel meer mensen op die ene plek samenleven. Het derde omslagmoment is de periode van de Verlichting met aan het einde van de 18e eeuw de introductie van democratie. Democratie stelt eisen: samenwerking, solidariteit, participatie en kennis.
  
  Hoofdstuk 5: ‘Hoe mensen denken’
  Het bij de geboorte nog lege brein moet nog worden gevuld. Aan de hand van gedragstheorieën blijken mensen kwetsbaar zijn voor beïnvloeding. In extreme gevallen kunnen mensen overgaan tot tot gruweldaden; ook u en ik.
  
  Hoofdstuk 6: ‘Het Neoliberalisme’
  Het is essentieel om te weten en te begrijpen in wat voor wereld we leven. Het neoliberalisme is gebaseerd op groei en is daarom uiteindelijk zelfdestructief. Het plakken van pleisters gaat op den duur niet meer helpen. Democratie en het neoliberalisme zijn elkaars tegenpolen. Het ingebakken neoliberale credo van beter en meer, leidt tot een permanente ontevredenheid en dat is een potentiële voedingsbodem voor het populisme.
  
  Hoofdstuk 7: ‘Terugval op instincten’
  Onze tijd eist vaardigheden die we van nature niet hebben. Problemen ontstaan als opvoeding en onderwijs tekortschieten, dan wordt gemakkelijk teruggevallen op primitief gedrag. Dit zien we terug bij vooral extreem en radicaal rechts: sociaal darwinisme; een kortetermijnvisie; plan- en normloosheid; een angst voor vreemden en territoriumdrang; gevoeligheid voor nepnieuws en complottheorieën; het mannelijk testosteron als katalysator.
  
  Hoofdstuk 8: ’Een Vierde Intellectueel Omslagmoment’
  Als we kunnen achterhalen waar ongewenst gedrag vandaan komt, zouden we er iets aan kunnen doen en wellicht een ‘Vierde Intellectueel Omslagmoment’ kunnen realiseren gericht op het langetermijn voortbestaan. Dit vraagt om een bewustwordingsproces waarin wordt ingezien dat solidariteit en samenwerking noodzakelijk zijn. Maar ook dat we moeten overstappen op een circulaire economie en het belang van een goed functionerende democratie begrijpen. Het denken over al deze zaken wordt niet automatisch aan mensen meegegeven, we moeten het leren: in de opvoeding, in het onderwijs en ook via de omgevingsfactoren.
  
  Na de hoofdstukken zijn ter ondersteuning en aanvulling van het betoog een aantal (70) Verwijzingen opgenomen.
• Reviews (0 uit 0 reviews)
  Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.