Fragment

‘Het is inderdaad een laatje, Noor,’ zei Esmee.
‘En er zit wat in? Ik zie iets, er zit wat in!’ zei Noor.
De verkoopster kwam naderbij en zei kortaf: ‘Geef maar hier.’ Met een sip gezicht pakte Noor het laatje
van Esmee en overhandigde het aan de vrouw. Die draaide het laatje boven haar hand om.
Wat er uit viel was een klein pakje, omwikkeld met een touwtje. De vrouw schoof het touwtje er af,
haalde het papier los en ze zagen iets dat leek op een metalen spiraal, waar aan het einde een klein
oogje was bevestigd. De spiraal was waarschijnlijk van zilver, telde een aantal windingen en was
ongeveer drie, vier centimeter lang.
‘Wat mooi dat jullie dit gevonden hebben,’ zei de vrouw. ‘Weten jullie wat dat is?’ Ze draaide
de spiraal om en om. Noor en Esmee schudden allebei van nee.
‘Een soort van paperclip?’ zei Esmee.
‘Een hangertje?’ zei Noor aarzelend, omdat het voor haar wel duidelijk was dat het om een
sieraad ging.
‘Het is een spiraal van Maria Magdalena,' zei de vrouw plechtig.
‘Oké,’ zei Esmee en onderdrukte een lach.
‘Een spiraal van Maria Magdalena?’ herhaalde Noor geïnteresseerd. ‘Die prostitué uit de
Bijbel?’ De vrouw ging er niet op in.
‘Haar spiraal van het leven dus,’ zei ze. ‘Nu jullie de vinders zijn, moeten jullie ook weten waar
’t symbool voor staat. Willen jullie dat weten?’ Noor knikte enthousiast.
‘Nou goed,’ zei de vrouw, die op een krukje ging zitten. ‘Als jullie ’t horen willen, dan luister!
Ga gerust eventjes op die hobbelpaardjes zitten, wil je?’ en ze wees naar de antieke houten paarden
met versleten manen en afgebladderde verf. Noor en Esmee aarzelden en keken elkaar aan.
‘Toe maar, ze kunnen er tegen.’

‘Ik ben wel benieuwd naar het verhaal,' zei Noor tegen Esmee. ‘Ik weet niet, … ik heb het
gevoel dat het belangrijk is om er meer over te weten, maar ik weet niet waarom.’
‘Wel prima, wat mij betreft,’ zei Esmee, ‘als je gevoel je dit ingeeft …’
‘Ik wil het graag horen,’ zei Noor tegen de verkoopster.
‘Weten jullie iets van ’t christendom?’ vroeg ze hen.
‘Heel weinig,’ zei Esmee.
‘Ik weet er te weinig van af, vind ik, alleen de hoofdlijnen,’ zei Noor, ‘en daarnaast een reeks
details, die ik dan weer ken in verband met allerlei schilderijen en religieuze kunst. Ik mis de
samenhang.’
‘Ieder zijn vak. (...)Als je vandaag de dag de verschillende geloven wil aanduiden met een symbool,
dan wordt het jodendom aangegeven met het beroemdste hexagram, een ster, die bestaat uit twee
gelijkzijdige driehoeken, ook wel de Davidster genoemd. Hindoes hebben het Um-teken en boeddhisten
het achtvoudige Wiel van de Kennis.
De islam is verbonden met het symbool van een halve maan, en ons christendom wordt aangeduid met een
kruisje, weet je wel?’ zei de vrouw.
Noor knikte, Esmee keek naar de mensen en de kramen achter de kraam.
‘Nu gebruiken wij dat kruis, maar een eeuwige tijd geleden gebruikten de eerste christenen een
heel ander teken, om elkaar aan te herkennen. Zij hadden meerdere tekens. Eén was een simpel visje.’
(…) De koopvrouw keek hen aan en stak toen elegant een vinger in de lucht. ‘Er was nog een ander
teken dat de eerste christenen gebruikten om aan te geven dat ze christen waren. Dat was de Spiraal
van Maria Magdalena. Deze dus.’
De vrouw keek naar het voorwerpje in haar handen, haar trekken werden zachter toen haar vingers
over de spiraal gleden. ‘Je legt in je leven een weg af die loopt van je wieg naar het graf en die weg loopt
in een dubbele spiraal,’ zei ze zacht. ‘Komt het wel op neer. Daar ben’k van overtuigd.’
Ze keek Esmee en Noor aan.
‘Ja, snap je?’ zei ze op normaal volume toen ze merkte dat Esmee er met haar gedachten niet
echt bij was.
‘Nee, ik vat het nog niet,’ zei Noor.
‘Nou,’ zei de vrouw en draaide zich naar Noor. Ze wreef opnieuw met haar vinger over de
spiraal. ‘Laat ik het zo zeggen: De weg naar het midden is ook de weg naar buiten.’
‘Interessant,' zei Esmee en wilde van het hobbelpaard afstappen. Noor gebaarde dat ze moest
blijven zitten en boog zich naar Esmee. (…)

‘Zoals ik al zei, de eerste christenen gebruikten de spiraal om elkaar te laten weten dat ze
christenen waren. Ze kerfden die spiraal bijvoorbeeld in hun deurstijl bij de voordeur, of in een steen
die bij ’t vuur lag. Er zijn ook grafstenen gevonden, waar die spiraal ingekerfd stond. Soms weefden ze
de spiraal ook in hun kleding en versierden hun huisraad ermee. En ze droegen het natuurlijk aan een
kettinkje als sieraad om hun hals, ja?’ Noor knikte enthousiast. ‘Precies net zo één als deze.’ Ze volgde
met haar vinger de spiraal van de buitenrand naar binnen en weer terug.

‘Deze is niet zo oud, denk ik. Je mag het hebben, als je wil, ja?
‘Echt?’ zei Noor en ze keek Esmee aan en toen de vrouw. ‘Graag’
Ze stapten van de hobbelpaarden af, de vrouw rolde het hangertje terug in het oude papiertje en gaf
het Noor.
‘Koop verderop maar ‘n kettinkje, dan kan je’ t gelijk dragen,’ zei de vrouw.
Noor bedankte haar hartelijk en borg het spiraaltje in haar tas op. ×