Samenvatting
VAN ZWARTE KLAAS TOT SINTERKLAAS Wanneer de winterse nachten lang en donker worden, verschijnen in Europa (en elders) twee gemaskerde gestaltes: een witte kindervriend met een mijter en zijn begeleider met een zwart gezicht: in de Lage Landen Sinterklaas en Zwarte Piet geheten. Wat is hun betekenis? Waar komen ze vandaan? Creëerde de Amsterdamse schrijver Jan Schenkman deze figuren in 1850 of bestonden er voordien al Klazen, met of zonder zwart gezicht. Sinds wanneer bestaan deze? Zoeken we in de negentiende eeuw, of kijken we naar de Middeleeuwen of zelfs de prehistorie? Is de Sint, hoog op zijn paard gezeten, de reïncarnatie van een mythologische Germaanse God? Hoe werd die Goedheilig Man de patroon der kinderen? En waarom is de naam Zwarte Piet een recente betiteling? Hoe heette voordien de man met het zwart beroete gezicht? Is dit zwarte gezicht een imitatie van de donkere bewoners van de gewezen kolonies? Of is het een spottende uitbeelding van een slaaf, slachtoffer van de gruwel van de slavenschepen en de Amerikaanse katoenvelden? Deze rumoerige en bitsige discussie wordt in dit boek slechts zijdelings aangeraakt want we gaan op zoek naar het ware wezen van de Zwarte Begeleider van de Witte Bisschop. In de Lage Landen staren we ons heden blind op een figuur met een zwart gezicht in een pagepakje. Zijn kostuum was ooit anders! Lees over het ontstaan, de prehistorie, de betekenis, de evolutie en de wilde kanten van het Klaasfeest in deze vernieuwde geschiedenis van ‘een kinderfeest’. Dit is een omvangrijke, diepgaande maar boeiende studie. Uit archieven en documenten daagt het beeld van een volksfeest op 5 en 6 december dat overal in Europa gevierd werd (wordt) ook door adolescenten en volwassenen en waarin de seksualiteit en het carnavaleske expliciet aanwezig waren (en zijn).