Samenvatting
Hoe kun je op wetenschappelijke wijze iets zeggen over de stijl van een literaire tekst? Hoe beoordeel je de effecten van stijlmiddelen in toespraken of in ander zakelijk taalgebruik? Iedereen heeft een globaal idee wat ‘stijl’ betekent, en dat stijl een tekst kan maken of breken. In de tekst- en communicatiewetenschappen en in de klassieke disciplines van de neerlandistiek (letterkunde, taalkunde, taalbeheersing) speelt de vraag hoe formuleringskeuzes samenhangen met de inhoud en de effectiviteit van een tekst een belangrijke rol. Daarom is het opmerkelijk dat er voor het Nederlandse taalgebied geen wetenschappelijke onderzoekstraditie bestaat die zich bezighoudt met stijl. Dit boek geeft daartoe een aanzet. Het schetst een methode waarmee stijlverschijnselen in uiteenlopende teksten – zowel literaire als zakelijke – kunnen worden geanalyseerd. Concrete analysevoorbeelden nemen daarbij een prominente plaats in. Het boek demonstreert uitvoerig hoe taalkundige inzichten behulpzaam zijn bij het beschrijven van stijlpatronen en het doorgronden van de resulterende teksteffecten.
Hoe kun je op wetenschappelijke wijze iets zeggen over de stijl van een literaire tekst? Hoe beoordeel je de effecten van stijlmiddelen in toespraken of in ander zakelijk taalgebruik? Iedereen heeft een globaal idee wat ‘stijl’ betekent, en dat stijl een tekst kan maken of breken. In de tekst- en communicatiewetenschappen en in de klassieke disciplines van de neerlandistiek (letterkunde, taalkunde, taalbeheersing) speelt de vraag hoe formuleringskeuzes samenhangen met de inhoud en de effectiviteit van een tekst een belangrijke rol. Daarom is het opmerkelijk dat er voor het Nederlandse taalgebied geen wetenschappelijke onderzoekstraditie bestaat die zich bezighoudt met stijl.
Dit boek geeft daartoe een aanzet. Het schetst een methode waarmee stijlverschijnselen in uiteenlopende teksten – zowel literaire als zakelijke – kunnen worden geanalyseerd. Concrete analysevoorbeelden nemen daarbij een prominente plaats in. Het boek demonstreert uitvoerig hoe taalkundige inzichten behulpzaam zijn bij het beschrijven van stijlpatronen en het doorgronden van de resulterende teksteffecten.
Ninke Stukker is universitair docent aan de leerstoelgroep Taalbeheersing van het Nederlands van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij promoveerde op de talige uitdrukking van causaliteit (2005). Ze onderzoekt hoe stijl wordt beïnvloed door genreconventies en publiceerde over stijlpatronen in verhalende genres.
Arie Verhagen is emeritus hoogleraar Nederlandse Taalkunde en Taal, Cultuur en Cognitie aan de Universiteit Leiden. Hij promoveerde op de functie van woordvolgorde (1986), en publiceerde over verschillende verbanden tussen grammatica en taalgebruik (o.a. Constructions of Intersubjectivity, Oxford University Press, 2005).
Thuiswinkel Waarborg