Samenvatting
Wat zich tegenover ons manifesteert, bepaalt (mee) wie we zijn. Onze verhoudingen met ‘het andere’ en ‘de ander’ geven ons een gezicht. Dat kan zowel om verhoudingen op individueel niveau gaan, zoals onze relaties met partners, teamgenoten en medesupporters, als om verhoudingen op macroniveau, bijvoorbeeld met concurrerende belangengroepen, buurlanden of culturen. Onze relatie tot alteriteit, ook wanneer die radicaal verschilt van wat we zelf vertegenwoordigen, biedt een perspectief op wat we zelf te betekenen hebben. In deze bundel gaan onderzoekers vanuit diverse disciplines in op identiteitsbepalende verhoudingen, zoals man-vrouw relaties, de politieke verstandhouding tot landgenoten uit andere regio’s, de verhouding tot vreemdelingen, maar ook onze verbinding met mensen die te kampen hebben met communicatieve beperkingen, en de mogelijke connectie met buitenaards leven. Met bijdragen van Philippe Van Parijs, Marc Van Ranst, Batja Mesquita, Liesbet Stevens, Jan Elsen, Frederic Vermeulen, Freek Van de Velde, Bénédicte Lemmelijn, Leen Decin, Constantinus Politis, Hilde Peeters, Johan Wets, Filip Boen, Pieter Vermeulen, Steven Van Hecke
Wat zich tegenover ons manifesteert, bepaalt (mee) wie we zijn. Onze verhoudingen met ‘het andere’ en ‘de ander’ geven ons een gezicht. Dat kan zowel om verhoudingen op individueel niveau gaan, zoals onze relaties met partners, teamgenoten en medesupporters, als om verhoudingen op macroniveau, bijvoorbeeld met concurrerende belangengroepen, buurlanden of culturen. Onze relatie tot alteriteit, ook wanneer die radicaal verschilt van wat we zelf vertegenwoordigen, biedt een perspectief op wat we zelf te betekenen hebben. In deze bundel gaan onderzoekers vanuit diverse disciplines in op identiteitsbepalende verhoudingen, zoals man-vrouw relaties, de politieke verstandhouding tot landgenoten uit andere regio’s, de verhouding tot vreemdelingen, maar ook onze verbinding met mensen die te kampen hebben met communicatieve beperkingen, en de mogelijke connectie met buitenaards leven. Met bijdragen van Philippe Van Parijs, Marc Van Ranst, Batja Mesquita, Liesbet Stevens, Jan Elsen, Frederic Vermeulen, Freek Van de Velde, Bénédicte Lemmelijn, Leen Decin, Constantinus Politis, Hilde Peeters, Johan Wets, Filip Boen, Pieter Vermeulen, Steven Van Hecke
Inhoudsopgave
INLEIDING BELGIUM, EEN UTOPIE VOOR DE XXISTE EEUW Philippe Van Parijs Groot-Vlaanderen en Nation francophone Condominium en Brussels EC Groot-Brussel of sterk België De onheilspellende uitdaging van John Stuart Mill De twee democratieën Een miraculeus geschenk Een hulpmiddel om zonder illusie of complex te gebruiken Een echte federale Kamer, een Senaat zonder senatoren INFECTIEZIEKTEN: TERUG VAN (NOOIT) WEGGEWEEST Marc Van Ranst Infectieziekten: kwalijke kwelgeesten Opwarming van de aarde Verkeer en transport Technologische innovaties Microbiële adaptatie Bevolking en maatschappij Conclusie ACCULTURATIE IS MEER DAN ‘WILLEN’ ALLEEN: DE ROL VAN EMOTIONELE ACCULTURATIE Batja Mesquita De psychologie van de acculturatie Wat zijn emoties? Emoties als cultuurdragers Emotionele acculturatie Conclusie WANNEER WORDEN AVANCES IN JURIDISCH OPZICHT TRANSGRESSIES? Liesbet Stevens Inleiding Seksueel grensoverschrijdend gedrag Enkele cijfers Gevolgen Flirten Strafbaar? Verboden? Toegelaten? Hoe vermijden dat avances transgressies worden? ASBESTOS Mineralen met een apart verhaal Jan Elsen Inleiding Definities en terminologie Historiek van het gebruik van asbest Eigenschappen en toepassingen van asbest Asbestmineralen Identificatie van asbestmineralen Geologische vorming van asbestmineralen Conclusie OVER TIJD, GELD EN DE HUWELIJKSMARKT Frederic Vermeulen Inleiding Hoe worden tijd en geld besteed in werkende koppels met kinderen? De verdelingsregel als indicator van de machtspositie Het collectieve model De huwelijksmarkt De evolutie van het soort-zoekt-soortgedrag Maatschappelijke implicaties DE IMPACT VAN MIGRATIE OP TAAL: HISTORISCHE OVERWEGINGEN Freek Van de Velde Inleiding: taalcontact en taalverandering De lange voorgeschiedenis van het Nederlands De geschiedenis van het Nederlands De rol van steden Conclusie GELUK, MINDFULNESS EN BIJBELSE WIJSHEID Bénédicte Lemmelijn Inleiding: nieuwe tijden, oude noden Verzuchting naar ‘heelheid’ vandaag. Op veelvoudige en velerlei wijze Van Oost naar West: een parallelle zoektocht in de christelijke traditie ‘Geaarde’ bijbelse wijsheid Het boek Wijsheid van Jezus Sirach Conclusie: proef en smaak de bijbelse wijsheid HET MENSELIJK ANTWOORD OP BUITENAARDS LEVEN Leen Decin De aarde in perspectief De zoektocht naar (exo)planeten Het menselijk antwoord op buitenaards leven HET GELAAT TUSSEN BEELD EN WERKELIJKHEID: MAATSCHAPPELIJKE UITDAGINGEN Constantinus Politis & Hilde Peeters Orthognatische chirurgie Normafwijkingen en vormherstel Het normale en abnormale gelaat vanuit chirurgischorthognatisch perspectief Het normale en abnormale gelaat vanuit genetisch perspectief: dysmorfologie en syndromologie Dysmorf of normaal De genetische architectuur van het gelaat Genoomanalyse: typische, atypische en subtiele dysmorfe kenmerken De weg van de patiënt in de orthognatische heelkunde De norm van het normale gelaat in 2D-cefalometrie De norm van het gelaat in 3D-cefalometrie Overdracht van simulatie naar operatiezaal: wafers Conclusie ON THE MOVE. MIGRATIE ALS MAATSCHAPPELIJKE UITDAGING Johan Wets Inleiding: waarom aandacht voor migratie? Wie is migrant? Enkele cijfers over migratie Waarom wordt migratie als een probleem gezien? Waarom migreren mensen? Migratie naar België Migratiebeleid Wat brengt de toekomst? Synthese en besluit IEDEREEN SUPPORTER! HET GROEPSVIRUS IN ONS BREIN Filip Boen Inleiding De weldadige warmte van winst: het belang van groepsstatus De internalisatie van groepsnormen: het belang van sociale identiteiten Ziek van het virus: omgaan met de lage status van je groep Het virus kan ook gezond maken! UITGEWOONDE WOORDEN: OVER LITERATUUR EN DEMENTIE Pieter Vermeulen Inleiding: dementie, literatuur, creativiteit Literaire vervreemding tussen kennis en empathie Dementie en genre (detective, memoir, zorghuis) Dementie en culturele herinnering Conclusie: dementie, literatuur en andere vormen van data management HET DEMOCRATISCH SURPLUS VAN DE EUROPESE UNIE Steven Van Hecke & Wouter Wolfs Democratie in/en de Unie Democratisch deficit in de EU Kritieken op de democratisch deficit-these Democratisch surplus in de EU Conclusie LIJST VAN DE AUTEURS
Thuiswinkel Waarborg