Fragment

Iedereen heeft weleens gehoord van psychische en mentale problemen. Denk hierbij onder andere aan, stemmingsstoornissen, angststoornissen, ADHD, depressie, psychoses en borderline. Maar ook alcoholisme kan hand- in hand gaan met psychische problemen.
Wanneer iemand hiermee te maken krijgt, ga je naar de huisarts en vandaaruit zal het te volgen traject worden bepaald. Dit wordt een heel ander verhaal en een heel ander traject als niet jijzelf hebt te maken met psychische en/ of mentale problemen, maar een van je ouders. Wanneer een van je ouders kampt met dergelijke problematieken, dan is de kans groot dat je daar op latere leeftijd hinder aan ondervindt en het kan impact hebben op je ontwikkeling en verdere verloop van je leven. Toch is het niet vanzelfsprekend dat deze kinderen hier hulp en begeleiding bij krijgen. Deze kinderen zijn zogenaamde ‘KOPP-kinderen’. Een term waarvan nog te weinig over bekend is. KOPP staat voor Kind van een Ouder met Psychische Problemen.

Met enige regelmaat schrijf ik over de impact die het heeft om op te groeien met een moeder die psychisch ziek was en dat maakt mij ook een zogenoemd KOPP-kind. Ik groeide op met een moeder die kampte met psychoses en depressies. Toen ik zesentwintig jaar was, stierf mijn moeder een zelfverkozen dood.
Naar aanleiding van mijn artikelen, krijg ik regelmatig verwonderde reacties waaruit blijkt dat men herkenning vond in mijn stuk, maar ook dat men tot nu toe geen notie had van het begrip KOPP-kind. Dit zijn reacties van inmiddels volwassen KOPP-kinderen. (KOPP-volwassenen). De gevolgen van opgroeien met een ouder met psychische problemen, kun je de rest van je leven meedragen. Ook op volwassen leeftijd kun je hier op vastlopen. En dan?

Tja…wat geweest is, is geweest. Dat was als kind. Toch? Maar is dat wel zo? Wat nou als je je jeugd nooit hebt kunnen verwerken? Misschien heb je nu inmiddels zelf kinderen en kom je je eigen jeugd weer keihard tegen? Dat zijn onuitwisbare sporen en beschadigingen uit je jeugd. Een psychische ziekte heeft effect op het hele gezin. Als je vader of je moeder een been brak, dan zou het hele gezin hier ook de gevolgen van ondervinden en moest iedereen een extra tandje bijzetten. Dat gebeurt in de meeste gevallen met liefde en toewijding. Echter is een gebroken been maar van tijdelijke aard en is de mate waarin er een beroep wordt gedaan op jouw verantwoordelijkheidsgevoel en loyaliteitsgevoel van heel andere aard dan wanneer er sprake is van psychische ziekte. Dit is vaak onvoorspelbaar en het uitzicht op herstel is heel anders. In sommige gevallen is er helemaal geen zicht op herstel en is het verloop chronisch, onvoorspelbaar en grillig.

Kinderen die opgroeien met een ouder of met ouders die psychische problemen hebben, groeien veelal op in een onstabiele en onveilige omgeving. De eerste jaren van een kind, vormt de basis voor de rest van zijn leven. Als die basis uit onveiligheid bestaat, dan is de kans groot dat dit later zijn sporen na zal laten. Dit kan zich op allerlei verschillende manieren manifesteren. Bij de een gecompliceerder dan bij de ander. Je moet het voor je zien als een huis waarvan de fundering niet juist aan is gelegd. Vroeg of laat zullen zich mankementen gaan openbaren en die zullen gerepareerd moeten worden, anders valt het huis uiteen.

Als kind weet je niet beter, het is een vanzelfsprekendheid dat het thuis zo gaat en je hebt niet eens door dat ook jij hieronder lijdt en hulp nodig hebt. De ziekte van je vader of moeder staat voorop en daar draait alles om. In dat plaatje is er geen plek voor jou. Hoezo heb jij hulp nodig? Jij bent toch niet ziek? Dat gold lange tijd ook voor mij. Pas rond mijn twintigste ontdekte ik dat er ook voor mij de mogelijkheid was voor een luisterend oor en hoorde ik voor
het eerst over KOPP-kinderen en een lotgenotengroep waar ik deel aan kon nemen. Echter had ik alles al zo lang alleen gedaan en zat ik zo vast in mezelf, dat dit uiterst bedreigend voor me was. Altijd deed ik alles alleen en nu had ik ineens hulp nodig? Dat was niet het moment voor mij, ik kon het niet en het duurde nog vele jaren voor ik alsnog in therapie ging. Zonde!

Want ik hoefde dat niet alleen te doen. Ik had al een zware jeugd achter de kiezen en ik zat destijds nog middenin de brokstukken daarvan, die ik zelf wel op zou ruimen. Pas veel te laat ontdekte ik dat ik er ook nog was en dat het niet gezond was dat alles voor mij om mijn moeder draaide. Het was ook belangrijk om voor mijn eigen belangen op te komen en te ontdekken wat nu de dingen waren waar ik zelf goed bij gedijde. Dat deed ik toen allemaal zelf en dat ging hard, onbezonnen en fel. Heel erg fel. Ik kon het niet anders, dat was altijd de manier voor mij geweest om overeind te blijven. Dus dat deed ik nu ook zo. Dat had zo anders kunnen zijn als ik als kind al hulp en begeleiding had gekregen. Eigenlijk zou dat hand in hand moeten gaan met het traject van de ouder die ziek is. Wanneer er kinderen in het spel zijn, zou daar eigenlijk meteen op ingespeeld moeten worden. Dat had een lange, eenzame en harde strijd kunnen voorkomen.

Het enige wat ik kan doen, is aandacht vragen voor KOPP-problematiek. Besef je dat je het niet alleen hoeft te doen en dat het heel logisch is dat ook jij handvatten aangereikt krijgt om alles wat je mee hebt gemaakt te kunnen behappen, te verwerken en te ontdekken dat jij net zo belangrijk bent als alle andere dierbaren in jouw omgeving. Of je nu zes jaar bent of de honderd nadert, je jeugd is je fundament en als dit in de basis verkeerd aan wordt gelegd, dan moet dit hersteld worden. Het is verre van raar dat je dit niet in je eentje kunt!

Men heeft het vaak over ‘’Een plekje geven van…’’ Dit soort pijnplekken kun je geen plek geven. Althans, dat geldt voor mij. Deze pijnplekken groeien met mij mee en met dat groeien worden de plekken minder schrijnend en minder pijnlijk, maar ze blijven gevoelig. Er zullen altijd dagen of momenten zijn dat deze plekken aangeraakt worden en dan doen ze heel even weer net zo’n pijn als op het moment dat ze actueel waren. Ik heb ermee leren leven en het is onderdeel van mij en mijn leven. De fundering zal weer opnieuw gelegd moeten worden, zodat de basis zich weer kan herstellen. Dat kan een hels karwei zijn, maar is niet onmogelijk!

Daarom ontwikkelde ik dit werkboek waarin je stap voor stap gaat ontdekken waaruit jouw manier van overleven bestaat. Waarom doe je wat je doet en waarom deed je wat je deed? Ik zet je aan het denken en aan het werk en probeer zichtbaar te maken wat nog onzichtbaar is, om inzicht te krijgen in de dingen die je lange tijd overeind hebben gehouden, maar je nu alleen nog maar tegen lijken te werken. Loslaten in liefde en ook vooruit in liefde.

Ik neem je mee in mijn eigen verleden en ervaringen en laat je daarmee zien hoe ik het voor mezelf allemaal uit heb gepluisd, betekenis heb gegeven en heb kunnen integreren op een constructieve manier. Mijn beleving, ervaring, betekenissen, ontdekkingen en lessen kunnen verschillen van die van jou. Dat geeft niets! Ieder verhaal is anders, iedere beleving is anders. Probeer eruit te halen wat voor jou van waarde is en waar jij mee verder kunt. Hopelijk doe je inzichten op die jou verder kunnen helpen en die patronen waarop je vastloopt doet doorbreken.

We gaan ons overlevingsmechanisme overleven!
Kom jij ook uit je KOPP? ×