Samenvatting
Verkiezingen vormen de kern van de vertegenwoordigende democratie. Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes bespreekt de rol van het democratieprincipe, het grondrechtelijke karakter van het kiesrecht, het kiesstelsel en politieke partijen bij het vormengeven van verkiezingsregulering. Ook worden aspecten van de Nederlandse verkiezingsregulering getoetst. Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes gaat in op actuele onderwerpen zoals nieuwe Europese regelgeving omtrent online verkiezingscampagnes, nieuwe wetgeving op het gebied van partijfinanciering (o.a. giftenplafond, verbod op buitenlandse giften), de steeds weer oplaaiende discussie over de herziening van het Nederlandse kiesstelsel en nieuwe regels die de betrouwbaarheid van de verkiezingsuitslag moeten verbeteren. Verkiezingen vormen de kern van de vertegenwoordigende democratie. Om het overheidsgezag de benodigde legitimiteit te geven, moeten de verkiezingen naar behoren verlopen. Het verkiezingsproces moet dan ook aan een aantal fundamentele uitgangspunten voldoen. Die uitgangspunten zijn van allerlei aard. Zij volgen uit rechtspraak van het EHRM, uit onze eigen Grondwet en uit het bredere constitutionele kader waarbinnen het kiesrecht moet functioneren. De uitgangspunten vullen elkaar aan, maar staan soms ook op gespannen voet met elkaar. Aan een overzicht van deze uitgangspunten heeft het tot nog toe steeds ontbroken. Met dit proefschrift wordt in die leemte voorzien. Een dergelijk overzicht is noodzakelijk om te kunnen beoordelen of verkiezingsregulering aanvulling of herziening behoeft. Ook in Nederland, waar het kiesrecht over het algemeen een redelijk rustig bezit is, is doorlopende evaluatie geboden om ervoor te zorgen dat de regels toereikend zijn. Dit proefschrift biedt daarvoor de handvatten en toetst de huidige regelgeving aan de geïdentificeerde uitgangspunten. Het eerste deel van dit proefschrift schetst het constitutionele kader en bespreekt de rol die het democratieprincipe, het grondrechtelijke karakter van het kiesrecht, het kiesstelsel en politieke partijen spelen bij het vormgeven van verkiezingsregulering. In het tweede deel staan de uitgangspunten centraal die uit het grondrechtelijke karakter van het kiesrecht afgeleid kunnen worden. In het derde deel worden verschillende aspecten van de Nederlandse verkiezingsregulering getoetst aan de eerder geformuleerde uitgangspunten. Dit deel behandelt het verkiezingsproces in chronologische volgorde, van de kandidaatstelling tot en met het vaststellen van de verkiezingsuitslag. Het geheel leidt tot een aantal aanbevelingen voor de (grond)wetgever. Voor juristen Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes is geschikt voor juristen die zich bezighouden met verkiezingsregulering of regulering van politieke partijen. De publicatie schetst waar we wat dat betreft vandaan komen en waar we volgens de auteur naartoe moeten. Kiesrecht, verkiezingen en verkiezingscampagnes Bespreekt de rol van het democratieprincipe, het grondrechtelijke karakter van het kiesrecht, het kiesstelsel en politieke partijen bij het vormengeven van verkiezingsregulering Uitgangspunten die afgeleid kunnen worden uit het grondrechtelijke karakter Toetsing aspecten van de Nederlandse verkiezingsregulering