Samenvatting
Dit boek gaat over integraal organiseren. Organisaties staan tegenwoordig voor grote uitdagingen op het terrein van innovatie, klantgerichtheid, flexibiliteit, productiviteitsverhoging en het vinden en behouden van talent. Eenzijdige technische innovaties kunnen daar slechts beperkt aan bijdragen. Ook eenzijdige aandacht voor cultuur en gedrag kent zijn beperkingen. Sociale innovatie heeft betrekking op integrale ontwikkeling en vernieuwing van de arbeidsorganisatie. Veel organisaties zijn gebaseerd op hardnekkige bureaucratische organisatieprincipes, die niet meer van deze tijd zijn. Het nieuwe integraal organiseren biedt duurzame oplossingen voor de beperkingen en disfuncties die kleven aan traditioneel gestructureerde organisaties. We hebben niet de illusie dat met quick fixes en quick wins de oplossing van alle hedendaagse organisatieproblemen wordt gevonden. Het eerste deel van dit boek is daarom gericht op het doorgronden van organisaties. Waarom functioneren organisaties onder bepaalde condities zoals ze functioneren? Waarom gedragen mensen zich onder bepaalde condities zoals ze zich gedragen? Het fundamenteel doorgronden van de problemen is een voorwaarde voor het vinden van duurzame oplossingen. Bij het vinden van deze structurele oplossingen voor organisatieproblemen, uitgewerkt in het tweede deel van dit boek, is de strategie die de organisatie nastreeft leidend. Het primaire proces en de eisen die daaraan worden gesteld om de strategie te kunnen realiseren, zijn het aanknopingspunt voor het organiseren. Bij het integraal organiseren staan de oplossingen bovendien niet bij voorbaat vast, maar gaat het juist om het vinden van ontwerpoplossingen die specifiek zijn voor elke organisatie. We behandelen in dit kader een integrale ontwerpketen die ondersteuning biedt, om in de praktijk te zoeken naar oplossingen voor de specifieke situatie. Dit boek is een volledige herwerking van Het nieuwe organiseren (2010). Bij deze volledige herwerking is rekening gehouden met feedback van zowel lezers als docenten. De inhoud is geactualiseerd, de omvang van de bespreking van sommige thema’s teruggebracht en zijn er nieuwe thema’s en cases toegevoegd, wat de opbouw van het boek overzichtelijker maakt. Zoals ideeën over het netwerkregime die verder zijn uitgewerkt in twee nieuwe hoofdstukken, met actuele trends zoals Agile, Scrum en de ‘exponentiële’ organisatie, en het socio-technisch perspectief daarop. Het is geschreven voor studenten, praktijkbeoefenaars en organisatiedeskundigen die écht de moeite willen nemen zich te verdiepen in het functioneren van organisaties tegen hun structurele achtergrond en mee willen denken over duurzame sociale innovatie. HERMAN KUIPERS is emeritus hoogleraar Sociotechniek aan de Technische Universiteit Eindhoven en emeritus hoogleraar Organisatiepsychologie aan de Koninklijke Militaire Academie te Breda. PIERRE VAN AMELSVOORT is als organisatieadviseur van de ST-Groep sinds 1982 betrokken bij integrale organisatievernieuwing in diverse branches in België en Nederland. Tevens is hij docent bij de Radboud Academy Nijmegen en Flandres Synergy èn hoogleraar Sociale Innovatie aan de KU Leuven. ERIC-HANS KRAMER is vanaf 1 September 2018 hoogleraar militaire organisatiekunde en management aan de Nederlandse Defensie Academie.