Samenvatting
Het Eerste Principe door ‘Hans Steengracht’ (= A.D. van der Gon Netscher, 1876-1957) is een in 1903 verschenen sleutelroman over een groepje op een kolonie wonende jonge moderne kunstenaars en bohemiens. De hoofdpersoon Van Welderen is gebaseerd op de kunstenaar Carel de Nerée tot Babberich (18880-1909). Zijn verfijnde oeuvre behoort, samen met dat van Jan Toorop en Thorn Prikker, tot het mooiste dat de Nederlandse (symbolistische) kunst van rond 1900 heeft voortgebracht. In Het Eerste Principe wordt de kunstenaar neergezet als een egocentrische, haast satanische ‘foute man’ die een ongewenst, en héél vreemd, kind verwekt bij de kunstenares uit het clubje. Hoewel de roman vanwege het ‘on-Hollandse’ en ‘decadente’ karakter en het scabreuze onderwerp destijds stof deed opwaaien was hij al snel vergeten. Dat hij over De Nerée ging was bekend aan mensen uit zijn kringen maar werd eveneens al snel vergeten. Maar als geen andere Nederlandse roman uit de tijd geeft Het Eerste Principe een inkijkje in de mystieke artistieke wereld van de modernste kunst rond 1900. De tekst van deze leesuitgave is verzorgd en van een uitvoerige inleiding voorzien door Sander Bink.