Samenvatting
Het boek Ik is het beroemdste werk van Bert Schierbeek, het prozapronkstuk van de Beweging van Vijftig. In 1951 wist de conservatieve literaire kritiek zich geen raad met dit boek, dat vele grenzen overtreedt. Waar is de plot? Wat is de rode draad? Wie is de hoofdpersoon? En is dit eigenlijk wel een roman? Willem Frederik Hermans was een van de weinigen die er toen al het literaire belang en de zeggingskracht van inzag. Het boek Ik laat zich nog het best omschrijven als een dubbel reisverhaal: een tocht langs de betekenisvolle plekken in Schierbeeks jeugd en een rondgang langs universele thema’s als geloof, hoop en liefde. Het resultaat is een associatief geheel van autobiografie en scheppingsverhaal waarin de veelvuldige betekenis van het woord ‘ik’ centraal staat. De tekst zit vol woordklankspelletjes, opmerkelijke stijlfiguren en bewust ontspoorde zinnen. Schierbeek liet zich niet leiden door heersende literaire en grammaticale regels, wisselde typografieën af en beperkte zich niet tot zijn moedertaal. Voor een experimentele roman was Het boek Ik een enorm verkoopsucces, met in totaal meer dan 30.000 verkochte exemplaren.