Samenvatting
De start van nieuw leven is meestal een blijde gebeurtenis, maar voor patiënten met een psychiatrische stoornis is de fase van kinderwens en rondom zwangerschap vooral ook een kwetsbare periode, met mogelijk nadelige effecten op de ontwikkeling van het (ongeboren) kind. Het is daarom van groot belang deze patiënten optimaal te begeleiden en te behandelen, al dan niet met psychofarmaca. In deze tweede, volledig herziene editie van het Handboek psychiatrie en zwangerschap brengen we de laatste inzichten en ontwikkelingen samen op het gebied van preventie, detectie en behandeling van psychiatrische aandoeningen vóór, tijdens en na de zwangerschap, inclusief de gerelateerde factoren en de impact hiervan op moeder, kind en gezin. Een multidisciplinaire aanpak is gewenst om op al deze aspecten te anticiperen, zodat adequate ‘ketenzorg-op-maat’ kan worden geleverd. Nieuwe hoofdstukken over onder meer autisme, de farmacokinetiek van psychofarmaca tijdens de zwangerschap en het cruciale belang van de eerste 1000 dagen in de ontwikkeling van het kind verrijken deze editie. Ook belichten we de gewijzigde wetgeving rondom gedwongen zorg en de verscherpte meldcode voor kindermishandeling en huiselijk geweld. Een breed scala aan Nederlandse en Vlaamse experts, met specifieke expertise op het snijvlak van psychiatrie en zwangerschap, heeft bijgedragen aan dit handboek. Het biedt naast evidence-based en up-to-date informatie, vooral ook praktische adviezen voor de behandeling en begeleiding van vrouwen (en hun partners) die zwanger zijn of willen worden en die ofwel te kampen hebben met psychiatrische problematiek of anderszins psycho(-sociaal) zeer kwetsbaar zijn. Dit handboek richt zich op iedereen die beroepsmatig met deze complexe problematiek te maken heeft. Het betreft een brede groep professionals, waaronder huisartsen, psychiaters, psychologen, gynaecologen, verloskundigen, kinderartsen, maatschappelijk werkers, verpleegkundigen en kraamverzorgers. Het helpt hen om de zorg voor psychiatrisch kwetsbare zwangeren of pas bevallen vrouwen en hun naasten te verbeteren.