Samenvatting
Hoe verloopt de ontwikkeling van baby tot jong volwassene en welke processen liggen hieraan ten grondslag? Deze vragen worden in Groei, leren en ontwikkelen beantwoord aan de hand van inzichten uit de ontwikkelingspsychologie, de leerpsychologie en de neurowetenschap. Wetenschappers over de hele wereld hebben in de afgelopen eeuwen hierover nagedacht, theorieën ontwikkeld en onderzoek gedaan. Het resultaat is een indrukwekkende hoeveelheid kennis over het ontwikkelingsproces van de jonge mens. Uit al deze kennis is een selectie gemaakt met de relevantie voor onderwijs en opvoeding als uitgangspunt. Enerzijds moet deze kennis het mogelijk maken kinderen adequaat te kunnen begeleiden in hun ontwikkeling; anderzijds draagt het verwerven van deze inzichten bij aan de persoonlijke ontwikkeling van pabo- en pedagogiek studenten. De kwaliteit van onderwijs of pedagogisch werk wordt immers niet alleen bepaald door de beheersing van didactische en pedagogische vaardigheden, maar ook door de eigen persoonlijkheid. Dit boek beoogt ook bij te dragen aan de ontwikkeling van een eigentijds mens- en wereldbeeld. De geselecteerde kennis over het ontwikkelingsproces is verdeeld in vier delen. In het eerste deel lees je over de bouw en het functioneren van de hersenen, omdat inzicht hierin noodzakelijk is om de neurologische basis van de ontwikkelingsaspecten te kunnen begrijpen. Daarnaast krijg je in dit deel een totaaloverzicht van de belangrijkste theorieën met betrekking tot groei, leren en ontwikkelen. In de delen twee tot en met vier wordt de traditionele indeling in ontwikkelingsaspecten gevolgd: de lichamelijke, de emotionele, sociale, morele en cognitieve ontwikkeling. Elk deel beschrijft het betreffende ontwikkelingsaspect en de psychische en neurologische processen die daaraan ten grondslag liggen. De delen twee tot en met vier worden afgesloten met een hoofdstuk Soms loopt het anders. In deze hoofdstukken worden aan de hand van casussen de ontwikkeling van de specifieke onderwijsbehoeften: Developmental Coordination Disorder (DCD), Autismespectrumstoornissen (ASS) en Nonverbal Learning Disorder (NLD) beschreven. Er is aandacht voor de signalering, diagnostiek en behandeling van kinderen van wie de ontwikkeling anders verloopt. In de bijlagen van het boek zijn op uitgebreide wijze de specifieke onderwijsbehoeften: dyslexie, dyscalculie en ADHD beschreven. Groei, leren en ontwikkelen biedt een nieuw, breed en actueel theoretisch raamwerk met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen en jeugdigen. Op www.lerarencampus.nl is aanvullend materiaal te vinden bij dit boek. Over de auteurs Theo Lamers studeerde na zijn onderwijzersopleiding, pedagogiek MO-A en MO-B aan de Katholieke Leergangen te Tilburg. Vervolgens studeerde hij psychologie aan Tilburg University met als specialisatie onderwijspsychologie. Hij werd Master in Management of Learning and Development aan het Tilburgs Instituut voor Academische studies. Hij gaf les in het basisonderwijs, middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Als projectmanager, interimmanager en zelfstandig consultant gaf hij leiding aan innovatieprocessen in zowel arbeids- als onderwijsorganisaties. Hij specialiseerde zich in kennismanagement. Hij is auteur en eindredacteur van studieboeken voor lerarenopleidingen. Mieke Hilster-Verhart is afgestuurd orthopedagoog aan de Universiteit van Utrecht met als specialisatie leer- en gedragsproblemen. Ze heeft aansluitend haar bevoegdheid leerkracht basisonderwijs behaald aan de Hogeschool Rotterdam. Tijdens haar werkzaamheden als orthopedagoog heeft ze zich voornamelijk gericht op de diagnostiek en behandeling van kinderen met leer- en gedragsproblemen. Sinds 2011 is zij als docent Onderwijskunde werkzaam aan de pabo Hogeschool Rotterdam. Haar specialisatie is zorg in het (gespecialiseerd) onderwijs. Als coördinator, instituutsopleider, cursusontwikkelaar en docent richt ze zich vooral op het begeleiden en opleiden van studenten met betrekking tot de didactiek en pedagogiek voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften.