Fragment

1. Onverwacht bezoek


In de verte klinkt een bekend geklepper. Het zijn de roffelen-de klompjes van zijn zoontje. Het klinkt als een hagelbui op de betonnen vloer. Zijn witte kuif wiegt op zijn hoofd. Ton-deuse, mompelt hij en zet de taak op zijn mentale to-do-lijst.
‘Vader, politie.’
‘Wat bedoel je?’
‘In de keuken.’ Het jongetje wijst, zijn wangen zijn rood. In de deuropening aan het eind van de stal wenken twee agenten. Ze wijzen op hun glimmende schoenen en op de smoezelige stalvloer. Op dat moment schopt Baukje de emmer om. Altijd Baukje. Verdorie, weer tien liter melk en een hoop werk in de grup. Binnensmonds smoort hij een verwensing, schuift zijn pet iets naar achteren en loopt langzaam met de lege emmer op de agenten af.
‘Boer Jaagsma?’
‘Mijn vrouw vindt dat boer maar zo, maar dat Jaagsma klopt helemaal. Dit is mijn zoon Lieuwe.’ Hij wijst op zijn kind, dat na het horen van zijn naam uit zijn klompjes opstijgt.
‘Loopt u mee?’ De beide agenten draaien zich om, zelfs zonder zijn antwoord af te wachten. Hij volgt ze en laat even later zijn klompen voor de deur van hun woonkeuken staan. Zijn vrouw Botje staat handenwringend aan het aan-recht. Haar gezicht is een naderende onweersbui. Er is iets met mijn vader, denkt hij plotseling in paniek. Een hartaanval? Of is het een ongeluk? Voordat hij iets kan vragen, bast de oudste agent, een man aan de verkeerde kant van de vijftig: ‘U weet waarom wij hier zijn.’
Voordat hij kan antwoorden valt zijn vrouw in: ‘Nee, natuurlijk weet mijn man dat niet. Waarom zegt u niet gewoon wat er aan de hand is en loopt u door het huis alsof wij iets misdaan hebben? Dit kan toch niet zomaar. Heeft u wel een huiszoekingsbevel?’ De stem van zijn vrouw klimt bij ieder woord een octaaf omhoog. Een blos kleurt haar gezicht en haar schuine blauwe ogen - als in een werkstuk van Picasso, haar handelsmerk dat haar een onverwachte Oosterse schoonheid verleent - verdwijnen in een sluier van woede.
Hij steekt zijn hand op en vraagt rustig: ‘Waar gaat dit over?’
Nu is het de andere agent die spreekt. Een iets jongere versie, maar wel reeds belegen. ‘Stopt u maar met deze komedie. U weet drommels goed waar u zich schuldig aan heeft gemaakt. U bent een smeerlap. Meekomen.’
Tot zijn ontzetting rammelt de agent met een paar handboeien en beveelt hem zijn handen uit te steken. Hij heeft nog steeds de lege emmer in zijn hand en zet hem neer. Het metaal klinkt hol op de schoongeboende plavuizen. Dan pas merkt hij dat hij ook nog steeds het melkkrukje omgegord heeft. Ontgoocheld gespt hij de riem los, waardoor het krukje - net voordat hij het kan pakken - met een onheilspellend geluid op de grond terechtkomt. Er valt een stilte. Zijn vrouw is de eerste die deze verbreekt.
‘U kunt mijn man niet zomaar meenemen. Hij moet melken.’
‘Nou mevrouw, dat kunt u dan zelf gaan doen. Uw man gaat met ons mee en ik zou er niet op rekenen dat hij snel weer terugkomt.’
Ze gaat tussen de agent en hem in staan. Niet alleen boven hem, maar ook boven de agent torent ze uit. Zijn vrouw is indrukwekkend in haar verbolgenheid. Hij krijgt medelijden met de agent. Die duwt haar opzij en trekt zijn handen op zijn rug. ‘Pas op, dat doet pijn,’ zegt hij verontwaardigd. Net zoveel pijn als de daarop volgende kniestoot waarmee de agent hem de keuken uitduwt, de gang in. Daar komt hij zijn oudste zoon Jelle tegen, die zich zachtjes huilend tegen de vochtige overjassen drukt. Als hij zijn zoon in een flits aankijkt, duikt deze achter de jas van zijn moeder.

De politieauto jakkert over de slingerende landweggetjes. Hij kan wel bedenken waar ze hem naartoe brengen, maar vraagt het voor de zekerheid toch: ‘Gaan we naar Leeuwarden?’ Hij krijgt geen antwoord. De handboeien knellen en dwingen hem iets voorover te leunen. ‘Waar word ik van beschuldigd? Waar gaat dit over?’ Zijn stem komt met moeite boven de sirene uit. De agent naast de bestuurder draait zich om en duwt hem, zonder te antwoorden, weer naar achteren.
‘Waar is dat nou voor nodig?’ vraagt hij.
‘Smeerlappen zoals jij verdienen geen medelijden,’ antwoordt de agent, nauwelijks hoorbaar. De man volhardt in zijn zwijgen, ook als hij het nog een keer vraagt. Verbolgen kijkt hij naar de voorbij glijdende dorpen in het vlakke landschap. Hij kan maar niet bedenken wat ze van hem willen. Een smeerlap? Hij? Dit moet een misverstand zijn.


Favoriete Judy Lohman Quotes op Amazon:

" Haar in bed temmen duurde twee dagen,"
" Met een gezicht alsof hij bij voorbaat schuldig is."
" Zijn Hervormde Kerk gaat ervan uit dat het maar een hele smalle weg is die rechtstreeks naar de hemel voert. Een bestaan van
soberheid, hard werken en veel bidden. In zijn geloof is er geen wisselgeld voor begane zonden. Geen gemarchandeer of
onderhandelingen, alleen de kale feiten tellen."
“ Hebben katholieken ook niet een veel prettiger leven? In ieder geval een stuk luchtiger en onbezorgder. Aflaatjes, biechten,
weesgegroetjes en een mens kan zonder schuldgevoel weer verder zondigen."
" Getekend is een duizelingwekkend mooi familie-epos dat een halve eeuw bestrijkt." ×