€ 29,95

ePUB ebook

niet beschikbaar

PDF ebook

niet beschikbaar

Geschiedenis van het oude Heemskerk

Herman van Benthem • Boek • paperback

  • Samenvatting
    De Dikke Van Benthem. Zo mag dit boek, ‘De geschiedenis van het oude Heemskerk’, best heten. De schrijver Herman van Benthem hoopte in 1956 vurig dat de gemeente Heemskerk zijn levenswerk wilde uitgeven. Die vond het echter te dik (dus te duur) en het taalgebruik te ouderwets. Ook waren er twijfels over de inhoud. Zo bleef het bij een getypt manuscript, waarvan slechts enkele doorslagen bestaan. Er werd zelfs een beetje neergekeken op de prestatie van Van Benthem. Maar intussen raadpleegde menig onderzoeker de velletjes papier al te graag. Zestig jaar na voltooiing verschijnt het manuscript alsnog in druk. Hiermee is het eindelijk toegankelijk voor iedere liefhebber van Heemskerk. Al bladerend en lezend treft u vele wetenswaardigheden en verhalen, die u vergeefs zult zoeken in de officiële geschiedschrijving van het dorp.

    Herman van Benthem (1882-1959), kasteleinszoon uit Castricum, werd in Heemskerk bekend als gemeentesecretaris. Die functie bekleedde hij met gevoel voor stijl gedurende bijna veertig jaar. Voor zijn gezin bouwde hij aan de Marquettelaan een monumentale villa, die in 2010 als huis Sonnevanck tot ieders leedwezen werd gesloopt. Gelukkig is er nu dit monument van een boek.
  • Productinformatie
    Binding : Paperback
    Distributievorm : Boek (print, druk)
    Formaat : 170mm x 240mm
    Aantal pagina's : 636
    Uitgeverij : Niet bekend
    ISBN : Niet bekend
    Datum publicatie : 01-2017
  • Inhoudsopgave
    Inhoud

    Hoofdstuk I 1
    Aardrijkskundige Beschrijving 1
    Rijnenberg 1
    Het veer tussen Heemskerk en Assum 1
    De Meet 3

    Hoofdstuk II 4
    Naamsoorsprong 4
    Heemstede te Castricum 4
    Hemesenkiricha of Heemskerk 5

    Hoofdstuk III 7
    Het gemeentewapen 7

    Hoofdstuk IV 8
    Het Huldtoneel te Noorddorp 8
    Oude schrijvers 8
    Huldiging Graven van Holland 9
    Scepelenbergh of Huldtoneel 10
    Rechtspraak 11
    De Caninefaten 13
    Huldiging opperhoofd der Caninefaten 13
    Offerplaats 14
    Het tegenwoordige gedenkteken 15

    Hoofdstuk V 17
    De Adel 17

    Hoofdstuk VI 18
    Welgeborenen en Huislieden 18
    Verschil in stand 19

    Hoofdstuk VII 22
    De Riemtalen 22

    Hoofdstuk VIII 24
    De Heemskerkerduinen 24
    Rechtmatig bezit 24
    Een hertenplaag 26
    De konijnenplaag en konijnenheining 29
    Nieuwe bezitters 30
    Verpachting der duinen 32
    Verval 34
    Konijnen depopulatie 36


    Van ambachtsheer tot burger 38
    Het jachtrecht hersteld 39
    De stropers 40
    Duinexploitatie 42
    Naar oude bestemming terug 43
    Provinciaal eigendom 45

    Hoofdstuk IX 46
    De Polder, Uitgeester- en Heemskerkerbroek 46
    De eerste drie watermolens 47
    De laatsten twee watermolens 50
    Een stoom-, daarna electrisch gemaal 51
    Het bestuur 52

    Hoofdstuk X 54
    De Zuidbroekpolder 54
    De Zuid-Madeweg 54
    Dijkdoorbraak in 1717 56
    Ernstig watergebrek 57
    Onder één bestuur 58

    Hoofdstuk XI 59
    Het burgerlijk bestuur 59
    Schout en schepenen 59
    De leenmannen 61
    Het bestuur onder jonker Cornelis
    van Assendelft 62
    Verzet bij benoemingen 62
    Voordracht tot het benoemen van schepenen 64
    Aanstelling van Schout, Schepenen,
    secretaris e.a. 66
    Akte van benoeming tot Schout 67
    Beëdiging van Schepenen 68
    Het burgerlijk huwelijk 69
    Keuren of verordeningen 71
    Rechtspraak en rechtdagen 73
    Het geslacht van Coevenhoven 79
    De Franse tijd 82
    Onder Frans bestuur 86
    Cornelis de Wildt, Maire 86
    De geslachtsnamen 87
    De twee laatste jaren van de Franse overheersing 88
    Jan Karshoff, schout 89
    Cornelis Karshoff, burgemeester 91
    Jr. Jacob Rendorp van Marquette 93
    Hermanus Zaalberg 94
    Botsing tussen oude en nieuwe tijd 95
    Installatie P.F. Seignette en Arie Duin 96
    Krachtige maatregelen 97
    Wel zijn de tijden veranderd! 98
    De gemeentewegen 100
    Jr. Mr. J.W.G. Boreel van Hogelanden 102
    Jr. Mr. Hugo Gevers van Marquette 103
    Aginus Seret 103
    Josephus JoJohannes Marie Wiegman 104
    Willem Maria Johannes Adrianus Vreugde 105
    Karel Frederik Ter Punt 105
    Hendrik Nielen 106

    Hoofdstuk XII 108
    Het recht- of raadhuis 108
    Het schoutenhuis 108
    Het oude raadhuis 109
    Het nieuwe raadhuis 110
    Hoofdstuk XIII 112
    Economische toestanden 112
    15e eeuw, ’Breedtslaech’ 112
    Het Kaas- en Broodvolk 112
    16e eeuw 114
    Grootte van de gemeente 115
    Toenemende welvaart 116
    Plundering en verwoesting van het dorp 117
    Treurige toestanden 118
    Zware belastingen 119
    De schuldigen 120
    17e eeuw: Wederopleving 122
    Woningbouw 124
    De Middenstand 124
    Herbergen 126
    De Tolweg en het Assummertol 130
    Het Maerhuis 131
    De haven 133
    Vermindering in welvaart 134
    Het veehoudersbedrijf 134
    Het gerecht in gijzeling 135
    18e eeuw: Waarde der landerijen 137
    Waarde van de landbouwproducten en huizen 140
    Waarde van obligaties 142
    Cornelis Jacobse Groenland 145
    Broodbakker en winkelier 145
    Ontvanger der Belastingen 146
    Landmeter 147
    Zware belastingen en grote ziekte onder
    het vee 151
    Een legaat 156
    Treurige toestanden in de landbouw 158
    De Republiek in die tijd 161
    Onrust in de gemeente 162
    Een manifest van de patriotten uit Frankrijk 163
    Het oorlogsjaar 1799 167
    De slag bij Castricum 168
    De Franse tijd 1810-1813 170
    Heersende armoede 174
    Verbetering in het veehoudersbedrijf 176
    Het tuinbouwbedrijf 178
    De Waagmeester 180
    De wegen en het verkeer 182
    Vooruitgang 185
    Armoede 185
    De oorlog 1940-1945 186
    Het jaar der bevrijding 187

    Hoofdstuk XIV 191
    De wind- en korenmolen ’De Zandkraai’ 191
    Winstgevend bedrijf 194
    Achteruitgang 195
    De nieuwe tijd 197
    Hoofdstuk XV 199
    De geneeskundige verzorging 199
    Hoofdstuk XVI 203
    Zeden en gewoonten 203
    Het ’het schutten’ van bruidsparen 203
    Het recht van woonplaatsverandering 203
    Herbergbezoek 205
    Loslopende honden 205
    Bedelarij en landloperij 206
    Het kolf- en kegelspel 206
    De kermis 207
    De paardensport 209
    Gaaischieten en katknuppelen 210
    Het vinken 211
    Bolletjesdag 212
    A.D.O. ’20 213
    St. Maarten’s avond 213
    Hulde aan ouden van dagen 214
    Hoofdstuk XVII 216
    De parochie St. Laurentius 216
    De oude kerk 217
    De kapel van het slot Assumburg 219
    De kapel van het slot Heemskerk of Marquette 220
    Priesters van de orde van St. Jan 221
    De Hervorming 224
    Pastoor Franc Willemsz. van Dubben 226
    Jr. Cornelis van Assendelft, heer van Assumburg 228
    De geestelijke goederen 230
    Het land genaamd ’De Pastoors’ 230
    Doopsgezinden Menisten vermaning 232
    Het godsdienstige leven in de 17e eeuw 232
    De eerste schuilkerk of ’De ouwe Kerck’ 233
    Een nieuwe schuurkerk 235
    Katholieke uitdrukkingen, die bleven 239
    Katholieken in openbare ambten 240
    De herders der parochie na de hervorming 241
    Mr. Franciscus á Lippelo 242
    Mr. Antonie Verherent 242
    Georgius van Campen 244
    De bibliotheek van Mr. Anthonie Verherent 245
    Verplaatsing van Van Campen 247
    Cornelis Hoeckgeest 247
    Simon IJsvogel 250
    Joës Baptista Scheepen 251
    Het ’Steurgeld’ of stoorgeld 252
    Het collateraal 253
    Jacobus Wilibrord Potze 255
    Henricus Kok 257
    Pastoor Kok 50 jaar priester 262
    Henricus Gerardus van Wijk 263
    Pastoor van Wijk 50 jaar priester 268
    Johannes Josephus van Leipsig 268
    Bouw van de katholieke kerk 269
    Joannes Thomas Boonekamo 273
    Hieronymus Franciscus Heydtveldt 275
    Louis Philibertus Josephus Paulussen 275
    Leonardus Cornelis van de Nouweland 277

    Hoofdstuk XVIII 284
    De Tienden 284
    Verdeling van de tienden 285
    De Tiendverpachting 287
    Einde van de Tiendheffing 288
    Hoofdstuk XIX 289
    De oude St. Laurentiustoren 289
    Bouwstijl 289
    Verval 291
    De klok 292
    Algehele herstelling 294
    Schoonheid en geschiedenis 294
    Een last van de gemeente? 295

    Hoofdstuk XX 298
    De Nederlands Hervormde Gemeente 298
    De Predikanten en het Patronaats- of Collatierecht 298
    Ds. Jan Pieterszoon 298
    Ds. Arnoldus Nicolai, de eerste predikant 300
    Ds. Franciscus Stochius 300
    Ds. M. Middelhoven 304
    Ds. Johannes Polanus 304
    Ds. L. Cupenius 304
    Ds. Rutgerus Hattingius 304
    Rutger Hattingius  304
    Ds. J. Menso 305
    Ds. Wilhelmus Aalstius 306
    Ds. Henricus Aalstius 306
    Ds. Johannes de Lange 309
    Ds. Cornelis Rog-Aar 310
    Ds. Henricus Hondius 312
    Ds. Jan Jacobus Ojers 319
    Bouw van de Nederlands Hervormde Kerk 320
    De Gereformeerde Gemeente 322
    Ds. C.D. Canne 328
    Ds. P.A. van der Laan 328
    Ds. Cornelis Leffef 329
    Ds. Jan van der Ven 330
    Ds. Izaak van den bergh 330
    Ds. Willem Diederik van Leeuwen 330
    Ds. Hendrik Damsté 330
    Ds. Jan Faber 330
    Ds. Antonius Eliza van Deinse 330
    Ds. Willem van Elden 330
    Ds. Freerk Kampstra 330
    Ds. Albertus Snethlage 331
    Ds. Hohannes IJzerman 331
    Ds. Johannes IJzerman 331
    Ds. B. ter Haar Romeny 332
    Ds. B.J.J. Naessens 332

    Hoofdstuk XXI 335
    Het Burgerlijk Armbestuur 335
    Het Armwezen in de 17e en de 18e eeuw 336
    Bezittingen 337
    Particuliere liefdadigheid 339
    Opheffing Burgerlijk Armbestuur 339

    Hoofdstuk XXII 341
    Het oude kerkhof 341
    Geen vee daar laten grazen, noch kleren drogen 342
    Een katholieke begraafplaats 344
    Oude en nieuwe gebruiken 345
    Grafkelder der familie Deutz van Assendelft 346
    Meerdere oude grafstenen 347
    Grafkelder Familie Rendorp van Marquette 349
    Het priestergraf 349

    Hoofdstuk XXIII 352
    Onderwijs en onderwijzend personeel sedert het einde van de 16e eeuw tot heden 352
    De school voor de hervorming 352
    De eerste bekende onderwijzers 353
    De benoemimg van Cornelis Cornelisz. Keijns 355
    De bezoldiging 357
    Ongenoegen over deze benoeming 358
    Het gedrag van benoemde 360
    Het onderwijzend personeel in de 18e en 19e eeuw 363
    Een nieuwe school 365
    Geen gelukkige benoeming 368
    Verbouw van de school 370
    De eerste onderwijzeres 371
    Opheffing openbare lagere school 373
    De katholieke scholen 374
    Bewaar- en meisjesschool 374
    School voor christelijk volksonderwijs 375
    De katholieke jongensschool St. Joeph 376

    Hoofdstuk XXIV 378
    Mr. Maerten van Heemskerck 378
    Werken van Maerten van Heemskerck 389
    De obelisk op het graf van Jacob Willemsz.
    Van Veen 396
    Trouwen op het graf van Mr. Maerten van Heemskerck 402
    Ontevredenheid te Heemskerk 406
    Bewijs van goed gedrag 408
    Het gereformeerde weeshuis 408
    DEEL 2

    Hoofdstuk I 413
    Slot Oud-Haerlem 413
    Verwoesting van het slot 417

    Hoofdstuk II 424
    Het slot Heemskerk of Marquette en zijn bewoners 424
    De Hoeken en Kabeljauwen 429
    Strijd tegen de abdij van Egmond 431
    Heemskerk’s beleg 435
    Verwoesting van het slot 441
    Verbouw van Marquette 474

    Hoofdstuk III 489
    Het slot Assumburg en zijn bewoners 489
    Testament van de heer Gerrit van Assendelft 512
    Dood van Heer Gerrit van Assendelft 514
    Inventaris van de boedel 530
    Laatste verbouw van Assumburg 559
    De hoge heerlijkheid van Assendelft 560
    Het einde van Assumburg 571
    Hoofdstuk IV 577
    Het Huis Reewijk 577
    Hoofdstuk V 581
    Het Huis ’Poelenburg’ 581
    Hoofdstuk VI 591
    Het Huis: De Vlotter 591
    De Vlotter of Jagerslust 594
    Hoofdstuk VII 597
    Het huis Meerestein 597

    Hoofdstuk VIII 606
    De hofstede Beierlust 606
    Hoofdstuk IX 612
    Hengstenburg 612

    Addendum 1  615
  • Reviews (8,3 uit 6 reviews)
    Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.

    07-06-2020
    Mooi terugslagwerk
    Dit boek behandelt vele aspecten vanaf de vroege geschiedenis van het dorp Heemskerk. De inkijk is veelzijdig en zeer compleet. Als Heemskerker of geinteresseerde is het mooi om de ont-wikkeling en groei te zien.

       Inhouds overzicht
       Lijvig boek.

    Geplaatst door uit Heemskerk , leeftijd 60-69
    Waardeert het boek met een 9 uit 10


    26-04-2020
    Bijzonder waardevol boek
    In dit boek staat veel over de historie van Heemskerk.Extra waardevol was het geweest als men wat oude kaarten van Heemskerk er bij had gevoegd.Als je schrijft over een beroemde schilder die een stukje van Heemskerk laat zien tijdens een jachtpartij,is het prettig als daar ook een afbeelding bij is.In dit boek heb ik veel informatie gevonden,die ik elders nog niet gelezen had.Ik heb zeker geen spijt van de aanschaf.Een mooi naslag werk.

       Veel informatie.
       Gen afbeeldingen.

    Geplaatst door uit Heemskerk , leeftijd 50-59
    Waardeert het boek met een 8 uit 10


    07-04-2018
    Een bijbel over Heemskerk....
    Zeer uitgebreid en veelomvattend Met goede inhoudsopgave een mooi boek om over de vele onderwerpen iets na te kunnen lezen

       Veel onderwerpen, goede inhoudsopga
       goede inhoudsopgave

    Geplaatst door uit Heemskerk , leeftijd 50-59
    Waardeert het boek met een 8 uit 10


    08-02-2017
    KLOPT
    GOED BEELD VAN DIE TIJD. WELISWAAR DAT ER ENIG INLEVING NODIG IS OM DOOR QUA TAAL DOOR SOMMIGE PASSAGES HEEN TE KOMEN. MET NAME DOOR PUNTEN EN HOOFDLETTERS DIE ELKAAR ONLOGISCH OPVOLGEN.

       HEEL LEUK OM DIEPERE GESCHIEDENIS T
       GRAPPIGE BIJZONDERHEDEN
       YAALGEBRUIK

    Geplaatst door uit HEEMSKERK , leeftijd 60-69
    Waardeert het boek met een 8 uit 10


    05-02-2017
    titel is goed
    Dit boek had 45 jaar geleden al uitgegeven moeten worden, doch de aanmelders hiervan waren geen officiële schrijvers dus moest de heer Groesbeek het doen. Dat was een sof. totaal niet wat er nu op tafel ligt. Wij zijn het met het kranten stuk Sof of geschiedenis, niet eens het is wel degelijk een belangrijk stuk voor onze geschiedenis van Heemskerk. Helemaal voor het grote publiek, alleen de verzorging van de pag. indeling kan beter, want het is zo vermoeiend lezen veel succes


    Geplaatst door uit Heemskerk , leeftijd 70+
    Waardeert het boek met een 8 uit 10


    04-02-2017
    Beoordeling v.h. boek \"Geschiedenis van het oude Heemskerk.\"
    Een uitgebreide verhalen over de geschiedenis van Heemskerk. Vanaf het ontstaan tot aan de jaren 50 van de 20e eeuw. Geen droge kost. Vol wetenswaardigheden die plaatsgevonden hebben. En het waard zijn in je op te nemen.

       Uitgebreid.
       Alleen tekst. Dus geen \"plaatjes\".
       Te kleine letters.

    Geplaatst door uit Heemskerk/Kennemerland , leeftijd 70+
    Waardeert het boek met een 8.5 uit 10

€ 29,95

niet beschikbaar

niet beschikbaar



3-4 werkdagen
Veilig betalen Logo
14 dagen bedenktermijn
Delen 

Fragment

Hoofdstuk I
Aardrijkskundige Beschrijving
De Rijn. Rijnenberg, Het veer tussen Heemskerk en Assum, De Meet

Door zijn ligging aan de Noordzee, dus aan de duinkant, is het dorp Heemskerk hoog gelegen. Vandaar dat ook de vele talrijke plassen en meren, welke zich vooral in de voorgaande eeuwen ten oosten en zuiden van deze plaats uitstrekken, hun water ook van deze duinstreek ontvingen, onder anderede Wijkermeer, de Uitgeestermeren, de Schermer, het Egmondermeer, e.a. Toch zou de afvoer van water uit deze duinstreken niet zo groot blijken te zijn, om al die meren en plassen van water te voorzien, zodat ook van elders toevoer moet hebben plaats gehad.

Soeteboom verhaalt, dat genoemde meren in verband hebben gestaan met een van Katwijk komende Rijntak. Waarschijnlijk volgt genoemde schrijver hier de geleerde Hadrianus Junius, die in 1563 rector der latijnse school te Haarlem was. Deze schrijft Het Haerlemsche kasteel (Oud-Haerlem) gelegen neffens de loop des Riviers (de Rijn) de welcke na Egmondt liep, staet recht teghen Haerlem over, als na het waterpas, niet verre van Heemskerck. Trouwens meerdere schrijvers maken van deze Rijntak melding: G.T. Rendorp in zijn (de origine et Progressu Juris in Kennemerlandia), alsmede Jr.Mr. A.F.O. van Sasse van IJsselt in de Bijdragen van Haarlem. Ten slotte Dr. R.R. Post, die mededeelt, dat de hofmeijer Karel Martel, omstreeks het jaar 730 zijn hoge bescherming toonde aan het nieuwe aartsbisdom der Friezen (Utrecht) door onder anderete schenken de villa Adrichem aan de monding van de Rijn. De nodige bewijzen voor al deze mededelingen worden echter niet gegeven. Dit kan ook moeilijk, en wij hier tot de vroegste tijden moeten teruggaan, omdat hetgeen voor 1288 ten aanzien van de waterstaat valt mede te delen, van geen betekenis is.

Merkwaardig is echter, dat in de gemeente Castricum, Uitgeest en Limmen, reeds enkele eeuwen voorheen, landerijen de naam droegen van de Rijn.

Rijnenberg
Nog altijd staat aan de Hoogdorperweg te Heemskerk een boerderij, genaamd Rijnenberg. Voor zover bekend wordt de naam Rinenberg het eerst vermeld, op de Westfriese boerderij, die in 1706 daar ter plaatse stond. Overigens is hiervan niets meer bekend.

Het veer tussen Heemskerk en Assum
Gelijk reeds vermeld, begint op het einde van de 13e eeuw de geschiedenis van de waterstaat in deze streek. Door indijkingen en droogleggingen in de loop der eeuwen - ook voor Heemskerk - veel land aan het water onttrokken. Waarschijnlijk dagtekent uit die eerste tijd het ontstaan van de Maer - of Korendijk, die in het midden van de 15e eeuw reeds lang bestond. De vaart tussen Heemskerk en Assendelft van uit het Wijkermeer naar het noorden bleef echter nog tot aan het einde van de 16e eeuw bestaan want, lezen wij, in Lams Handvesten van Kennemerland, tussen de ban van Heemskerk en Assendelft plaght van outs een groot water te zijn, daar de vaartuyge uyt de Wijkermeer doorvoeren na Uytgeester en Schermeer en zoo na Alckmaer, welcke in de jaare 1357 met konsent van Hartog Willem van Beyeren dight gemaakt is met een dam met een sluys daarin, tussen de ban van Uytgeest en Assendelft en wort nogh heden de dam genaamd tot int laatst van
de sestiende eeu....

Vandaar dat vroeger om van Heemskerk naar Assendelft te komen, moest worden gevaren, terwijl de gemeente met het Wijkermeer van uit den Sevenbergertocht langs de Kil in verbinding stond. Ook Beverwijk stond toen per vaartuig in verbinding met Assendelft. De tegenwoordige Uitgeesterweg dateert eerst van het jaar 1662. Waar de Communicatieweg op de Tolweg uitloopt, bevond zich vroeger een veer. Hier moest men voorheen, om naar Uitgeest te komen, worden overgezet. Dit veer liep vanaf genoemd Tolhuis, tot aan het hoog gelegen Assum en vandaar de tegenwoordige Tolweg, voordien Veerweg geheten. ×
SERVICE
Contact
 
Vragen