Samenvatting
Het eerdere boek ‘Emotionele ontwikkeling in verbinding. Coachingsmethodiek voor begeleiders van cliënten met probleemgedrag’ en bijhorende MENTEMO-spel richtte zich tot begeleiders in relatie met een bijzonder uitdagende doelgroep, met name personen met een verstandelijke beperking en geestelijke gezondheidsproblemen. Na het verschijnen in 2017 bleek er ook vraag te zijn naar een gelijkaardig boek en spel specifiek voor begeleiders van kinderen en jongeren met complexe gedragsproblemen. Vanuit deze vraag verschijnt dit tweede, aangepaste boek.
Kinderen en jongeren met complexe gedragsproblemen hebben immers nood aan verbinding en steun bij het reguleren van hun stress en emoties, het aangaan van veilige relaties en het emotioneel begrijpen van zichzelf en anderen. Deze steun bieden begeleiders binnen een ‘dragend netwerk’, in nauw contact met hun ouders. Begeleiders kunnen hierbij spanningen in de relatie(s) ervaren, waardoor ze ‘emotioneel besmet’ raken. Zo staat hun stress- en emotieregulatie onder druk en worden ze soms meegezogen in een actie-reactiespiraal. Gevoelens van onmacht, vertwijfeling, angst, frustratie en kwaadheid kunnen soms geruisloos evolueren naar grote vermoeidheid, chronische stress en burn-out. Via mentaliserend coachen wordt aan begeleiders een veilige basis geboden om emotioneel beschikbaar te zijn en hoopvolle perspectieven te openen. Hierbij wordt veel aandacht geschonken aan de thema’s ‘buikgevoel’, ademruimte en zelfzorg. Begeleiders die goed voor zichzelf en elkaar zorgen hebben de nodige wijsheid en veerkracht om op een betrouwbare manier aanwezig te zijn en te blijven.
Bij dit nieuwe boek hoort ook een aangepast MENTEMO-spel, dat je door de vier begeleidersdimensies van wederzijdse emotionele beschikbaarheid loodst, met aandacht voor het belang van stressregulatie en mentaliseren. Zo zijn vragen aan de orde over sensitieve responsiviteit, structuur bieden, ruimte laten en mildheid. Er zijn ook ‘Out of the box’ vragen gericht op de begeleider zelf; hierin worden parallellen onderzocht tussen de beleving van begeleiders en die van kinderen/jongeren en hun ouders. MENTEMO heeft als doel reflectie en dialoog over de eigen praktijk te bevorderen.
Erik De Belie & Jolien Verhasselt zijn orthopedagoog en psychotherapeut, verbonden aan de Hogeschool Gent, Faculteit Mens en Welzijn, vakgroep orthopedagogie. Erik is ook verbonden aan het M.F.C. De Hagewinde (Lokeren). Met bijdragen van: Filip Morisse, Leen De Neve, Soetkin Roskam, Sofie Van De Ginste & Sofie De Meyer.