Fragment
Waarom?
Ik dacht, ik doe eens een boekje open over buitenlandse zaken. U doet dat nu ook. De vraag is of uw verwachtingen overeenkomen met mijn bedoelingen.
Omdat je zo af en toe toch ook even stil moet staan bij wat er eigenlijk in je leven allemaal gebeurt, leek het me goed om nog eens terug te kijken op mijn bijna veertig jaar bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hoe ik daar überhaupt terechtkom en er als diplomaat van 1973 tot 2012 in Den Haag, Brussel, Washington en Genève geniet, baal en af en toe ook de verkeerde hoek induik. Sommige van mijn ervaringen zijn wellicht herkenbaar, hilarisch of ook nostalgisch, want ik beschrijf een periode waarnaar je - omdat wij toentertijd dachten dat de wereld maakbaar was - nog wel eens terugverlangt.
Het is het verhaal van een jonge, inmiddels oude babyboomer, die in de praktijk te maken krijgt met belangrijke begrippen als religie, recht, politiek, macht en oorlog. Maar hij is gewaarschuwd door de historicus, die stelt dat de diplomaat geleerd heeft ‘zich in understatements uit te drukken, niet bepaald bouwstenen voor een epos. Het overstatement acht hij getuigen van een gebrek aan beschaving.’ U treft hier dus geen geducht politiek essay aan, geen geraffineerde analyses, nieuwe baanbrekende theorieën of tot dusver geheel onvermoede scherpzinnige inzichten.
Natuurlijk zijn er serieuze onderwerpen. Diplomatieke geschiedenis is diplomatieke toekomst. En diplomaten zijn niet langer de toeschouwers van vroeger, maar wel degelijk denkers, doeners en daders met verantwoordelijkheden en meningen. Toch volgt na ernst ook steeds weer luim en fictie. Na al die jaren vol taaie ambtelijke stukken wil ik nu wel eens mijn eigen verhaal vertellen, inclusief de minder fortuinlijke gebeurtenissen en ludieke anekdotes die nu eenmaal ook onlosmakelijk onderdeel vormen van de totale belevenis.
Ik noem het ‘Een Beeld van een Diplomaat’ omdat de filosoof waarschuwt dat ik slechts een beeld kan geven, niet van de echte werkelijkheid, maar alleen van mijn eigen voorstelling daarvan. Vanuit de dagelijkse praktijk van het werk, met alle voorrechten èn beperkingen die de diplomatieke functie met zich meebrengt. En in het volle besef dat de collega’s die in Afrika, Azië, Latijns-Amerika en elders zijn geplaatst in een weer geheel andere wereld leven en werken en ook ieder zo hun eigen wijze visie hebben op het wereldgebeuren. Het is dus een beeld van een diplomaat.
Staatsgeheimen of roddels treft u hier niet aan. Ik weet exact waar al die klepels hangen, maar ik ben geen klokkenluider en ook niet bereid om zelfs maar een tipje van die luier op te lichten. Ik hoef namelijk niet meer te scoren of te shinen, ben ijdel noch arrogant en lijd ook niet aan sarcasme of cynisme, hooguit af en toe aan een vleugje milde ironie en wat lichte zelfspot. Maar veel later in mijn vertelling kom ik toch ook nog wel weer serieus terug op die mysterieuze vraag naar ‘het waarom’.
Den Haag, september 2023
×