Visuele Enterprise Architectuur

Mark Paauwe • Boek • paperback

• Samenvatting
  De nieuwe manier van managen heet 'Visuele Enterprise Architectuur'. Met behulp van schetsen en tekeningen van concepten en principes is het nu voor iedereen in de organisatie mogelijk om bedrijfs-ICT-vraagstukken integraal, duurzaam en toekomstvast op te lossen. Voor zichzelf of voor anderen. Het boek 'Visuele Enterprise Architectuur' van Mark Paauwe is een studieboek over de open methode Dragon1. In het boek wordt u alles wat u maar nodig heeft aangereikt om zelf met architectuur binnen de onderneming vernieuwingen te gaan ontwerpen, visualiseren en communiceren.
  
  Visuele Enterprise Architectuur, is het studieboek over de open methode Dragon1. Dragon1 is een internationaal erkende EA framework standaard voor het werken met Visuele Enterprise Architectuur.
  
  Dit boek is specifiek bedoeld voor aankomende en ervaren enterprise architecten en managers. Op gestructureerde wijze behandelt dit boek het nieuwe strategische stuurinstrument Visuele Enterprise Architectuur aan de hand van de methode Dragon1.
  
  Dit studieboek zet uiteen wat de toegevoegde waarde is van Visuele Enterprise Architectuur voor het besturen en managen van ondernemingen. Dragon1 heeft als het ware de kracht van communicatiegerichte visualisaties herontdekt en overgenomen uit de bouwkundige architectuur voor het ontwerpen en realiseren van bedrijfstransformaties en ICT-innovaties.
  
  Dragon1 is te gebruiken als stuurinstrument op strategisch niveau en als open methode die op eenvoudige wijze kan worden ingebed in een onderneming. Bijvoorbeeld in aanvulling op de eigen wijze van werken onder architectuur waarbij Dragon1 methodische invulling geeft aan het visualiseren en communiceren van architectuur ter ondersteuning van beeldvorming en besluitvorming.
  
  Anders dan andere methoden vraagt Dragon1 van de architect veel creativiteit op het gebied van het maken van ontwerpen voor 'bouwwerken' in de onderneming. De architect wordt vanuit Dragon1 aangespoord om op conceptueel niveau een architectuurontwerp te maken waarbij hij, anders dan hij gewend is, principes dient te gebruiken. Bijvoorbeeld conceptprincipes die de uitleg zijn van de gehandhaafde wijze waarop een concept werkt en resultaten produceert.
  
  Om ervoor te zorgen dat opdrachtgevers en belanghebbenden op het juiste moment de juiste eisen stellen of ontwerpkeuzes maken, maakt en communiceert de architect visualisaties afgestemd op de gezichtspunten van de belanghebbenden. Dragon1 reikt de architect verschillende visualisatietechnieken aan om concepten, elementen, componenten, technische producten, principes, regels en scenario's te visualiseren. Zo leert de architect ontwerpschetsen, concepttekeningen, principedetails en structuurvisies te maken.
  
  De architect leert tevens met Dragon1 om lastige vraagstukken eenvoudiger te visualiseren. Hiervoor is het randvoorwaardelijk dat de architect correct verschil kan maken tussen lastige abstracte architectuurbegrippen, zoals concepten, logische functionele elementen en digitale of fysieke technische componenten.
  
  Dit studieboek, voorzien van voorbeelden en deskundige uitleg van deze begrippen, vervult op dit punt een belangrijke rol. Het boek ondersteunt de architect in het op een gestructureerde wijze, stap voor stap, maken van architectuurvisualisaties, afgestemd op de verschillende doelgroepen.
  
  De juiste architectuurvisualisaties zorgen ervoor dat opdrachtgevers, programma-managers en specialisten in korte tijd een gemeenschappelijk beeld kunnen vormen ter ondersteuning van beeldvormingsprocessen en besluitvormingsprocessen.
• Productinformatie
  Binding : Paperback
  Distributievorm : Boek (print, druk)
  Formaat : 171mm x 241mm
  Aantal pagina's : 576
  Uitgeverij : Dragon1 Netherlands BV
  ISBN : 9789490873011
  Datum publicatie : 06-2010
  
• Inhoudsopgave
  Inhoudsopgave 1 VISUELE ENTERPRISE ARCHITECTUUR 17 1.1 LEERDOELEN 18 1.2 INLEIDING 19 1.2.1 Een betere afstemming verhoogt de capaciteit 19 1.2.2 Noodzaak voor nieuwe kijk bij overheidsinstellingen 21 1.3 WAT IS ARCHITECTUUR? 23 1.3.1 Het waarnemen van architectuur 23 1.3.2 Alles heeft een architectuur 24 1.4 BOUWKUNDIGE ARCHITECTUUR ALS GRONDSLAG 27 1.4.1 De huidige praktijk van de bouwkundige architect 27 1.4.2 Bouwkundig perspectief: de systeemgerichte benadering 30 1.5 CONCEPTUALISEREN EN VISUALISEREN 36 1.5.1 Ontwerpen vanuit een concept 36 1.5.2 Met principes kwaliteit van ontwerp verhogen 40 1.5.3 Stijlelementen bepalen de architectuur 43 1.5.4 Het maken van een statement door de architect 43 1.5.5 Tegenstrijdige eisen verenigen op conceptueel niveau 44 1.6 EEN NIEUW BEGRIPPENKADER 50 1.6.1 Het raamwerk van visuele enterprise architectuur 51 1.6.2 Een nieuwe kijk op de onderneming 51 1.7 VRAGEN 62 2.DRAGON1 IN ÉÉN OOGOPSLAG 63 2.1 LEERDOELEN 64 2.2 INLEIDING 65 2.2.1 Wat is een methode? 65 2.3 HET WERKEN ONDER ARCHITECTUUR 68 2.3.1 Het Dragon1 Fundament 70 2.3.2 Ontwerpen 72 2.3.3 Beheersen 74 2.3.4 Veranderen en innoveren 75 2.4 DE METHODE 78 2.4.1 Dragon1 Denkwijze 80 2.4.2 Dragon1 Werkwijze 82 2.4.3 Dragon1 Representatiewijze 84 2.4.4 Dragon1 Ondersteuningswijze 86 2.5 EEN ANDERE DWARSDOORSNEDE VAN DE METHODE 89 2.5.1 Basisconcepten 89 2.5.2 Kernbegrippen 91 2.5.3 Visuele enterprise architectuur 93 2.5.4 Productdecompositie van visuele enterprise architectuur 98 2.6 OPEN STANDAARDEN 100 2.6.1 Dragon1 Open Methode 100 2.6.2 Andere aanpakken, theorieën en technieken 101 2.7 VRAGEN 104 3.VISUELE ENTERPRISE ARCHITECTUUR IN DE PRAKTIJK 105 3.1 LEERDOELEN 106 3.2 INLEIDING 107 3.3 VISUELE ENTERPRISE ARCHITECTUUR ALS STUURINSTRUMENT 108 3.3.1 De businesscase van visuele enterprise architectuur 109 3.3.2 Uitdagingen 110 3.3.3 Aandachtspunten 112 3.3.4 Strategische uitgangspunten 113 3.3.5 Principiële uitspraken 117 3.4 KWALITEIT & KWALITEITSASPECTEN 120 3.4.1 Kwaliteitsaspecten in visuele enterprise architectuur 120 3.4.2 Kwaliteitsmodellen 122 3.4.3 Planning & control in de onderneming 124 3.5 KWALITEIT VAN PRODUCTIE SPEELT EEN GROTE ROL 127 3.5.1 De uitdaging 127 3.5.2 Het correct gebruik van principes verhoogt de kwaliteit 129 3.6 VERLAGEN VAN KOSTEN VOOR ONDERSTEUNING KERNACTIVITEITEN 131 3.6.1 De uitdaging 131 3.6.2 Optimale ondersteuning van kernactiviteiten 132 3.7 STUREN VAN INNOVATIES OP GEMEENSCHAPPELIJK OVERZICHT 135 3.7.1 De uitdaging 135 3.7.2 Overzichtsvisualisaties brengen de innovaties in beeld 137 3.8 ONTWERPEN LEIDT TOT BETERE RESULTATEN, ANALYSEREN NIET 140 3.8.1 De uitdaging 140 3.8.2 Ontwerptekeningen maken impact zichtbaar en stuurbaar 141 3.9 DUURZAME OPLOSSINGEN BETER DAN WEGWERPOPLOSSINGEN 145 3.9.1 De uitdaging 145 3.9.2 De werking van een concept 146 3.10 VRAGEN 148 4.DRAGON1 DENKWIJZE 149 4.1 LEERDOELEN 150 4.2 INLEIDING 151 4.2.1 Het raamwerk van de denkwijze 151 4.3 CONCEPTEN 154 4.3.1 Overview van soorten concepten 154 4.3.2 Fundamentele concepten 162 4.3.3 Technologische concepten 163 4.3.4 Leverancier/productgerelateerde concepten 163 4.3.5 Totaalconcepten 164 4.4 PRINCIPES 170 4.4.1 Overview van soorten principes 170 4.4.2 Conceptprincipe 173 4.4.3 Ontwerpprincipe 174 4.4.4 Architectuurprincipe 175 4.4.5 Realiteitsprincipe 176 4.4.6 Waarnemen van principes 178 4.4.7 Handhavingmechanisme 183 4.4.8 Fenomenen 184 4.4.9 Rationalen 185 4.4.10 Regels 186 4.5 ONDERNEMINGEN ALS BOUWWERKEN 189 4.5.1 Integrale benadering van een onderneming als bouwwerk 189 4.5.2 Bouwwerk 192 4.5.3 Elementen, componenten, objecten en producten 194 4.5.4 Domeinen 201 4.5.5 Vier perspectieven op een onderneming 201 4.5.6 Integrale Bedrijfs-/ICT-oplossing: archi-bouwwerk 203 4.6 METAMODELLEN 208 4.6.1 Het bouwwerk totaalconcept-metamodel 209 4.6.2 Het architecturenrelatie-metamodel 211 4.6.3 Typologie van functies, processen en services 212 4.6.4 Aspecten van processen, functies en services 214 4.6.5 Business Process Management (BPM) 215 4.6.6 Service oriented architectuur 215 4.7 ARCHITECTUREN 217 4.7.1 De grondslag van architecturen 217 4.7.2 Soorten architecturen 219 4.7.3 Architectuurraamwerken 221 4.7.4 Architectuurstijl 240 4.7.5 Beschouwingsniveau 241 4.7.6 Abstractieniveau 245 4.7.7 Era en beschouwingsperiode 245 4.7.8 Architectuurplateaus 248 4.7.9 Scenario's 250 4.8 MENSELIJKE MAAT 253 4.8.1 Werk vanuit de gebruiker 253 4.8.2 Klantgericht ondernemen 254 4.8.3 Zaakgericht werken 255 4.8.4 Digitale Werkruimte 257 4.9 ARCHITECTUURONTWERP 259 4.9.1 Ketenarchitectuurontwerp 263 4.9.2 Enterprise architectuurontwerp 264 4.9.3 Bedrijfsarchitectuurontwerp 267 4.9.4 Informatie architectuurontwerp 268 4.9.5 Technisch architectuurontwerp 270 4.9.6 Solution architectuurontwerp 272 4.10 STRATEGISCH ORGANISEREN VAN ARCHITECTUUR 275 4.10.1 Identiteit, missie en visie in de onderneming 276 4.10.2 Strategieraamwerk 279 4.11 VRAGEN 286 5 DRAGON1 WERKWIJZE 287 5.1 LEERDOELEN 288 5.2 INLEIDING 289 5.2.1 Het raamwerk van de werkwijze 289 5.3 ARCHITECTUURROLLENSPEL 292 5.3.1 Architectuurrollen 292 5.3.2 Opdrachtgever 294 5.3.3 Stuurgroep als opdrachtgever 294 5.3.4 Aannemer 295 5.3.5 Belanghebbende 295 5.4 ARCHITECTEN 301 5.4.1 Architect als rol of als functie 301 5.4.2 Organiseren van het architectuurwerk 303 5.4.3 De zeven gewoonten, 'habits', van een architect 304 5.4.4 De architectuurdiensten van de architect 306 5.5 ONTWERPOPDRACHTEN 311 5.5.1 Soorten opdrachten 311 5.5.2 Architectuurontwerpopdracht 313 5.5.3 Architectuurdocumentatieopdracht 313 5.5.4 Projectarchitectuuropdracht 314 5.6 ONTWERPSTRATEGIE 316 5.6.1 Ontwerpfasen 316 5.6.2 Belanghebbendenanalyse 323 5.6.3 Requirements engineering 325 5.6.4 Functioneel specificeren 328 5.6.5 Ontwerpen vanuit identiteit 331 5.6.6 Ontwerpen vanuit procesoptimalisatie 333 5.6.7 Ontwerpen vanuit rationalisering 334 5.6.8 Tien stappenplan voor maken van architectuurontwerp 335 5.7 ARCHITECTUURWERKPROCESSEN 337 5.7.1 Opstart- en initiatieproces (1) 338 5.7.2 Implementatieproces (2) 340 5.7.3 Ontwikkelproces (3) 341 5.7.4 Toepassingsproces (4) 343 5.7.5 Communicatieproces (5) 345 5.7.6 Beheerproces (6) 346 5.7.7 Kwaliteitsbeheersingproces (7) 347 5.7.8 Besturing- en managementproces (8) 349 5.7.9 Bouwproces (9) 350 5.8 ARCHITECTUURPRODUCTEN 357 5.8.1 Managementproducten en ontwikkelproducten 358 5.8.2 Programma van Eisen 359 5.8.3 Architectuurjaarplan 360 5.8.4 Architectuurnotitie 361 5.8.5 Architectuurtoets 361 5.8.6 Architectuurbaseline 362 5.9 ARCHITECTUURORGANISATIE 363 5.9.1 Architectuur als functie 363 5.9.2 Architecting Services Unit (ASU) 365 5.9.3 Architectuurcomité 366 5.9.4 Architectuurbestuursraad 367 5.10 ARCHITECTUURVOLWASSENHEID 369 5.10.1 Projectgericht werken onder architectuur 370 5.10.2 Procesgericht werken onder architectuur 372 5.10.3 Functiegericht werken onder architectuur 373 5.10.4 Niveaus in architectuurgebruik 373 5.10.5 Innovatie mogelijk maken 377 5.11 VRAGEN 380 6.DRAGON1 REPRESENTATIEWIJZE 381 6.1 LEERDOELEN 382 6.2 INLEIDING 383 6.2.1 Het raamwerk van de representatiewijze 384 6.3 ARCHITECTUURVISUALISATIES 386 6.3.1 De rol van architectuurvisualisaties 387 6.3.2 Visualisaties versus architectuurvisualisaties 389 6.3.3 Soorten architectuurvisualisaties 392 6.3.4 Aspecten van architectuurvisualisaties 396 6.3.5 Schetsen 399 6.3.6 Tekeningen 404 6.3.7 Diagrammen 409 6.3.8 Fotografische beelden 414 6.3.9 Situaties, ruimten en locaties 415 6.4 ARCHITECTUURMODELLEN 419 6.4.1 De rol van architectuurmodellen 419 6.4.2 Soorten architectuurmodellen 420 6.4.3 Architectuurmodellenraamwerk 421 6.4.4 Klassen, typen en instanties van entiteiten in modellen 427 6.4.5 Decompositie van entiteiten 427 6.4.6 Modelleren versus Visualiseren 429 6.5 KIJKERS & GEZICHTSPUNTEN 432 6.5.1 De rol van kijkers 432 6.5.2 Soorten gezichtspunten 432 6.5.3 Aspecten van gezichtspunten 436 6.5.4 Ontwerpbeslissingen en ontwerpcriteria bij gezichtspunt.437 6.6 AANZICHTEN EN PERSPECTIEVEN 438 6.6.1 Soorten aanzichten en perspectieven 438 6.6.2 Aspecten van aanzichten en perspectieven 441 6.6.3 Wat is in beeld en wat niet? 444 6.6.4 Ontwerpbeslissingen bij aanzichten en perspectieven 445 6.7 VISUALISATIE-ONTWERPPRINCIPES 458 6.7.1 De rol van elementen in een visualisatie 458 6.7.2 Soorten ontwerpprincipes 459 6.7.3 Symbolen en figuren 467 6.7.4 Stappenplan voor maken van architectuurvisualisatie 469 6.8 VIEWLAYOUT 481 6.8.1 Communicatieboodschap, effectgedrag en doelgroep 484 6.8.2 Zeven lagen architectuur viewlayout 487 6.8.3 Kijkvensters 489 6.8.4 Compositie 490 6.8.5 Lettertypen en typografie 491 6.8.6 Kleurenschema's 492 6.9 ARCHITECTUURBESCHRIJVINGEN 496 6.9.1 De rol van architectuurbeschrijvingen 496 6.9.2 Soorten architectuurbeschrijvingen 497 6.9.3 Productbeschrijvingen 498 6.9.4 Overzicht standaard productbeschrijvingen 499 6.10 ARCHITECTUURDOSSIERS 502 6.10.1 Soorten van architectuurdossiers 502 6.10.2 Aspecten van architectuurdossiers 503 6.10.3 Enterprise configuratiedossier (kadaster) 503 6.10.4 (Referentie) enterprise architectuurdossier 504 6.10.5 Architectuurontwerpdossier 505 6.10.6 Architectendossier 505 6.11 VRAGEN 506 7.DRAGON1 ONDERSTEUNINGSWIJZE 507 7.1 LEERDOELEN 508 7.2 INLEIDING 509 7.2.1 Het raamwerk van de ondersteuningswijze 509 7.3 DRAGON1 ARCHITECTUURTAAL 512 7.3.1 Symbolen 512 7.3.2 Begrippenkader 522 7.3.3 Open standaarden 524 7.4 CHECKLISTEN & DOCUMENTSJABLONEN 525 7.4.1 Checklisten 525 7.4.2 Documentsjablonen 525 7.4.3 Domeinconfiguratie-document 526 7.4.4 Informatiemap 527 7.4.5 Schetsboek 528 7.4.6 Ontwerpboek 528 7.4.7 Project aXcelleratie architectuur (PXA) 529 7.4.8 Architectuurreview-document 530 7.4.9 Belanghebbendenanalyse-document 532 7.4.10 Roadmap 532 7.4.11 Programma van Eisen (PvE) 534 7.5 ORGANISATIE RONDOM DRAGON1 536 7.5.1 Accredited Consulting Organization 536 7.5.2 Accredited Training Organization 536 7.5.3 Certificering 536 7.5.4 Dragon1 Architecture Foundation 538 7.5.5 Best practices 539 7.5.6 Dragon1 gebruikersverenigingen 540 7.6 TOOLS OP BASIS VAN DE METHODE 543 7.6.1 Dragon1 Architecture Toolbox 543 7.6.2 Website: www.dragon1.com 543 7.6.3 Dragon1-WIKI 543 7.6.4 Referentiekaarten 544 7.6.5 Referentieposters 544 7.7 VRAGEN 548 8.DRAGON1 BEGRIPPENKADER 549 8.1 INLEIDING 550 8.2 AFKORTINGEN EN ACRONIEMEN 552 8.3 BEGRIPPEN 554 LITERATUURVERWIJZING 573 COLOFON 575
• Reviews (0 uit 0 reviews)
  Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.