Fragment
(...)
2. Biografische gegevens
Biografische gegevens over
a. Dr. Fried Schmidt-Marlissa
b. Martha Schmidt-Marlissa-Gelzenleuchter
c. Christian Schmidt-Marlissa.
a. Dr. Fried Schmidt-Marlissa
In chronologisch opzicht verloopt de levensgeschiedenis van Dr. Fried Schmidt-Marlissa als volgt. Hij werd op 27 juli 1894 als "Friedrich Wilhelm Karl Schmidt" in Berlijn - naar verluidt in een trein - geboren; op 27 mei 1946 overleed hij op weg naar Workum (provincie Friesland)... eveneens in de trein! De achternaam van zijn moeder, "Marlissa", voegde hij er later aan toe.
Hij was daarmee een tijdgenoot van de belangwekkende Nederlandse componist en muziekcriticus Willem Pijper (geb. Zeist, 8 september 1894 - overl. Leidschendam, 18 maart 1947).
Op 2 maart 1910 werd Dr. Schmidt-Marlissa "konfirmiert"; hij legde daarmee zijn "Belijdenis des Geloofs" af en werd daardoor lidmaat van de toenmalige "Evangelische Kirche in den Königlich Preußischen Landen".
Over zijn jeugd is niets bekend, evenmin over de scholen, die hij heeft bezocht. Betreffende het muziekonderwijs werd en wordt beweerd [13], dat hij "een leerling van Max Reger" zou zijn geweest. Aangezien Max Reger (geb. Brand/Beieren,
19 maart 1873 - overl. Leipzig, 11 mei 1916) van 1907 tot aan zijn dood aan het conservatorium te Leipzig was verbonden [14], zou Dr. Schmidt-Marlissa tussen zijn 13e en 22e levensjaar zijn leerling moeten zijn geweest, hetzij privé, hetzij in het kader van een conservatorium-onderwijs.
Het is een gelukkige omstandigheid, dat twee belangrijke documenten - die zich in het archief van het voormalige "Königliches Konservatorium der Musik zu Leipzig" bevinden - opheldering verschaffen. Het zijn Dr. Schmidt-Marlissa's "Aufnahmegesuch" van 26 april 1916, ten tijde van de Eerste Wereldoorlog (vgl. afbeelding 11) en het "Zeugnis" van 31 juli 1916 (vgl. afbeelding 12). Het inschrijvingsnummer ("Inskription Nr.") luidde 12266.
Uit het eerste document blijkt, dat hij (als "Friedrich Wilhelm Karl Schmidt-Marlissa") in 1916 in Berlijn woonachtig was en vervolgens, dat hij de kosten "für Studium und Aufenthalt in Leipzig" uit eigen middelen zou bestrijden. Verder vermeldt het "Gesuch", dat hij in april 1916 als tweede organist aan de St. Nicolai te Berlijn was verbonden en bovendien als dirigent van het "Schubert-Chor" fungeerde.
Het orgelspel beschouwde Dr. Schmidt-Marlissa als zijn hoofdvak. Hij was daarin een leerling van Walter Fischer [15] in Berlijn. Als nevenvakken koos Dr. Schmidt-Marlissa "Harmonie + Contrapunkt etc.". In de laatstgenoemde vakken was hij reeds onderwezen door de "Königlicher Musikdirektor Rud. Fischer". De vraag, of Dr. Schmidt-Marlissa reeds onderwijs in de "Theorie der Musik" had genoten, is beantwoord met "s.o.A." ("siehe obige Angabe"). Hij zou gedurende zijn studietijd te Leipzig in Berlijn blijven wonen, een afstand per spoor van destijds circa 144 km. Hij uitte nog de wens - en deze was de eigenlijke reden voor zijn "Aufnahmegesuch" - om zich bij Karl Straube [16] op het orgelspel te mogen toelegggen.
Uit een toevoeging van andere hand blijkt, dat Dr. Schmidt-Marlissa door Max Reger in de theorie, door Karl Straube in het orgelspel en door Max Wünsche in het pianospel zou worden onderwezen. Zoals hierboven reeds vermeld, overleed Max Reger op 11 mei 1916, ruim veertien dagen later. [17]
Dr. Schmidt-Marlissa's verblijf in Leipzig was van korte duur. Ook bij hem haalde de Eerste Wereldoorlog, die op 28 juli 1914 begon met de oorlogsverklaring van Oostenrijk aan Servië, een streep door de rekening. Reeds op 31 juli 1916 werd een attest ("Zeugnis") uitgeschreven, waaruit blijkt, dat hij alsnog onder de wapenen ("zum Militair") moest. De achterzijde van dit "Inskriptionsvermerk" ("Aufnahmegesuch") omschrijft de reden:
"[Als Stempel:] Abgegangen am [handschriftlich mit Tinte:] 31. Juli 1916 / (z. Militair) / Fortgeblieben". [18]
(...)
×