De taal van de geschiedenis

Marnix Beyen • Boek • paperback

• Samenvatting
  Taal is alomtegenwoordig in de constructie van historische waarheid: in de meeste bronnen die historici gebruiken, in de teksten die ze zelf op basis van die bronnen schrijven, in het gesprek dat ze erover aangaan met hun collega’s en met de maatschappij. Dit boek biedt niet alleen een grondige theoretische reflectie op dat uitgangspunt, maar staat ook uitvoerig stil bij de concrete implicaties ervan voor de geschiedschrijving. Het eerste deel bevat een uitgewerkt stappenplan voor een historische discoursanalyse, in het tweede deel wordt stilgestaan bij de keuzes die historici maken – en beter niet maken – wanneer ze de veranderlijke en ongrijpbare historische realiteit tot een tekst trachten te stollen. In elk deel versterken theoretische inzichten en praktische voorbeelden elkaar wederzijds. De lezer wordt ook uitgenodigd om zelf aan de slag te gaan met concrete oefeningen. Doordat theorie en praktijk voortdurend met elkaar in dialoog gaan, is dit boek zowel van belang voor wie aan geschiedschrijving wil doen, als voor wie reflecteert over de fundamenten van het vak.
  
  
• Productinformatie
  Binding : Paperback
  Distributievorm : Boek (print, druk)
  Formaat : 170mm x 230mm
  Aantal pagina's : 296
  Uitgeverij : Universitaire Pers Leuven
  ISBN : 9789462701960
  Datum publicatie : 09-2019
  
• Inhoudsopgave
  Inleiding Deel 1: Het verleden lezen Hoofdstuk 1: Een kleine filosofie van de discoursanalyse 1.1 De discursieve verschuiving in de historiografie 1.2 Discoursanalyse, of de betekenisinflatie van een begrip 1.3 Het nut van de discoursanalyse 1.4 Over teksten en praktijken Hoofdstuk 2: De discursieve praktijk 2.1 Genre en statuut 2.2 Verwachtingen met betrekking tot het publiek 2.3 Intertekstualiteit en interdiscursiviteit  2.3.1 Toe-eigening van tekstpassages  2.3.2 Parodiërend afstand nemen  2.3.3 Topoi als verklikker van vertogen  2.3.4 Toe-eigening van topoi  2.3.5. Interdiscursiviteit 2.4. De discursieve praktijk: twee concrete oefeningen  2.4.1 Mark Rutte en Theodor Holman over het verdedigen van de grenzen    2.4.2 Een verkiezingsbrochure van Nahima Lanjri Hoofdstuk 3: De bouwstenen van teksten 3.1 De semantiek: het niveau van het woord  3.1.1 Begrippen  3.1.2 Woordkeuze als verklikker van individuen en maatschappelijke groepen  3.1.3 Woorden als metaforen  3.1.4 Woorden als discursieve topoi  3.1.5 Adjectieven als normatieve en performatieve instanties  3.1.6 Voornaamwoorden als instanties van identificatie en othering  3.1.7 Het afbakenen van semantische velden 3.2 Syntaxis: het niveau van de zin  3.2.1 De discursieve constructie van agency  3.2.2 Zinsbouw en performativiteit  3.2.3 Zinsbouw en ideologie 3.3 De cohesie: het niveau van de tekstpassage  3.3.1 De nevenschikking  3.3.2 Onderschikkende verbanden  3.3.3 Contrast 3.4. Narratologie: het niveau van de tekst als geheel Hoofdstuk 4: Zelf aan de slag met de historische discoursanalyse 4.1 De receptie van de Afro-Amerikaanse muziek in de Lage Landen omstreeks 1950  4.1.1 Genre en statuut  4.1.2 Relatie tussen auteur en publiek  4.1.3 Intertekstualiteit en interdiscursiviteit  4.1.4 Het woord  4.1.5 De zin  4.1.6 De passage  4.1.7 De tekst als geheel  4.1.8 Synthese 4.2 Nederlandse reacties op de Hongaarse opstand van 1956  4.2.1 Genre en statuut  4.2.2 Relatie tussen auteur en publiek  4.2.3 Intertekstualiteit en interdiscursiviteit  4.2.4 Het woord  4.2.5 De zin  4.2.6 De passage  4.2.7 De tekst als geheel  4.2.8 Synthese Deel 2: Het verleden schrijven Hoofdstuk 5: Pleidooi voor een wetenschappelijk multinarrativisme 5.1 De waarheidsaanspraken van de geschiedschrijving  5.1.1 Realistische waarheidsregimes  5.1.2 Perspectivistische waarheidsregimes  5.1.3 Naar een intersubjectieve synthese 5.2 Geschiedenis, een wetenschap of een kunst? 5.3 Het wetenschappelijke multinarrativisme 5.4 Historici als moderatoren 5.5 Lef en bescheidenheid Hoofdstuk 6: Het gesprek tussen heden en verleden in historische teksten 6.1 De bronnen zicht- en hoorbaar maken 6.2 Chronologie en grammaticale tijden 6.3 Anachronismen vermijden  6.3.1 Materiële, performatieve en structurele anachronismen  6.3.2 Functie-aanduidende anachronismen  6.3.3 Institutionele anachronisme  6.3.4 Semantische anachronismen  6.3.5 Narratieve anachronismen  6.3.6 Normatieve anachronismen 6.4 Je taalgebruik beschermen tegen het verleden Hoofdstuk 7: Het gesprek met peers en publiek 7.1 De positie van de wetenschappelijke gemeenschap(pen) in de tekst  7.1.1 De wetenschappelijke discussie  7.1.2 Het wetenschappelijke argument 7.2 De positie van het niet-academische publiek  7.2.1 Actualisering  7.2.2 Het gesprek met de publieksgeschiedenis  7.2.3 Identificatie met het publiek vermijden  7.2.4 Rekening houden met effecten van de tekst 7.3 Wetenschappelijk en maatschappelijk jargon  7.3.1 Wetenschappelijk jargon  7.3.2 Maatschappelijk of subcultureel jargon 7.4 De aanwezigheid van historici in hun eigen teksten  7.4.1 Zelden op de voorgrond  7.4.2 Altijd aanwezig op de achtergrond Hoofdstuk 8: Valkuilen ontdekken in historische teksten 8.1 De Mau-Mau-opstand, stammenstrijd of nationale revolte? 8.2 Het spook van Mostar Deel 3: Het verleden lezen én schrijven Hoofdstuk 9: Van het ruwe bronnenmateriaal naar de afgewerkte historische tekst 9.1. Reacties in Nederland op de ‘muiterij’ op De Zeven Provinciën (1933)  9.1.1 De opgave  9.1.2 De fragmenten uit bronnen en werken  9.1.3 Enkele tussenstappen  9.1.4 Een mogelijk resultaat 9.2 Veranderende beeldvorming over Peter Paul Rubens in de negentiende en twintigste eeuw  9.2.1 De opgave  9.2.2 De fragmenten van bronnen en werken  9.2.3 Een mogelijke oplossing Nawoord: De taal, de geschiedenis en het leven Bijlage
• Reviews (0 uit 0 reviews)
  Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.