Samenvatting
Deuren markeren de overgang van buiten naar binnen. In de jaren '90 van de afgelopen eeuw is de Utrechtse beeldhouwer Theo van de Vathorst gevraagd om voor de middeleeuwse Dom monumentale bronzen deuren te ontwerpen. De deuren moesten naar buiten opengaan. Overdag, als ze open staan, zien we de binnenkant, die daarmee een soort portaal-functie heeft gekregen. 's Avonds, als de deuren gesloten zijn, zien we twee grote panelen met daarop kleine voorstellingen in reliëf van mensen en van dieren en een veelheid van teksten in allerlei talen en lettertypen. In de middeleeuwen werden door het stadsbestuur op kerkdeuren belangrijke afkondigingen gespijkerd; in deze traditie heeft Van de Vathorst de tekst uit Mattheüs 25 vs. 31-46 gebruikt. Deze tekst gaat over het laatste oordeel en de werken van barmhartigheid, ofwel de naastenliefde; hij is er in het Engels, Fries, Grieks, Japans, Nederlands, Latijn en Syrisch te lezen. Daarboven, in een enorme cirkel is Sint Maarten uitgebeeld, patroonheilige van de kerk en van de stad Utrecht. Hij bekleedt met een majestueus gebaar een naakte bedelaar met de helft van zijn grote mantel, een daad van barmhartigheid. De taferelen waarmee de binnenkant van de deuren is versierd verbeelden de overige werken van barmhartigheid. Dit boek geeft, behalve een overzicht van de historie van de diverse deuren van de Domkerk, een verslag van de totstandkoming van dit kunstwerk. Maar de hoofdzaak vormen toch wel de afbeeldingen; zij zijn bedoeld om de onregelmatige bezoeker een idee te geven van wat de wel regelmatige gebruiker van de ingang in de loop der jaren kan ontdekken. Want er is veel te zien.