Samenvatting
In deze bundel onder redactie van dr Peter van der Doef de volgende bijdragen:
Pedagogische basis van jeugdzorg
In de vorige eeuw heeft de theorie van J.F.W. Kok aan de jeugdzorg een (ortho)pedagogische basis gegeven, waarmee de orthopedagogiek zich een plaats heeft verworven naast de psychologie en de kinderpsychiatrie. De spreker heeft op basis van deze theorie een nieuw model ontwikkeld dat laat zien hoe kinderpsychiatrische diagnoses in relatie staan tot opvoedingsvragen. Hierdoor kunnen opvoedingsvragen nadrukkelijker en gerichter worden betrokken in de jeugdzorg.
Dr. Peter van der Doef, gedragswetenschapper in de jeugdzorg, auteur en redacteur Pedagogiek in Praktijk Magazine.
Herstel van het gewone leven
Herstel van het gewone leven is de titel van een inspirerend orthopedagogisch boekje uit het verleden van de hand van W. ter Horst. Jo Hermanns blaast dit thema nieuw leven in door het herstel van het gewone leven tot centraal doel van de jeugdzorg te verklaren. Hij bepleit nieuwe aandacht voor het herstel van het evenwicht tussen draagkracht en draaglast bij jeugdigen en opvoeders.
Prof.dr. Jo Hermanns, bijzonder hoogleraar Kohnstammleerstoel Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de UvA. Tevens bijzonder lector aan de Hogeschool Utrecht.
Hulp bij ontwikkelingsachterstanden van kinderen
Kinderen zijn vaak krachtiger dan wij denken of dan een kinderpsychiatrische diagnose doet vermoeden. Het is de kunst om kinderen op hun krachten aan te spreken in plaats van hun zwakheden te compenseren. Er moet dan wel rekening worden gehouden met het ontwikkelingsniveau van kinderen en oog te krijgen voor het veelal grillige patroon van ontwikkelingslijnen bij complexe problematiek.
Dr. Martine F. Delfos, lector, TSE/HES.
Spelend leren
In spel geven kinderen actief invulling niet alleen aan hun sociale ontwikkeling, maar ook aan hun cognitieve ontwikkeling. Voorwaarde hierbij is dat de volwassenen zich niet te veel met het kinderspel bemoeien. We moeten weer leren vertrouwen op de kracht van het spelend leren van jonge kinderen en het leren niet te eenzijdig cognitief benaderen.
Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer, bijzonder hoogleraar Spraak- en Taalstoornissen bij kinderen, RUG.
Inspirerende onderwijsvisies
In het onderwijs zijn kinderen vaak de passieve ontvangers van het programma dat wij voor hen bedenken. Een dergelijke opvatting over onderwijs geven komt niet tegemoet aan een belangrijke basisbehoefte: de behoefte aan autonomie. Hoe kunnen we kinderen meer autonomie geven? Brouwers bespreekt vier autonomie bevorderende onderwijsvisies: het ervaringsgericht en het ontwikkelingsgericht onderwijs en de benaderingen van Reggio Emilia en kaleidoscoop (High Scope).
Helma Brouwers, pedagoog en onderwijskundige. Ze schreef het boek Kiezen voor het jonge kind.
Krachtig ouderschap
De kracht van ouders kan op talrijke manieren onderuit worden gehaald. Ouders kunnen hun eigen persoonlijke en maatschappelijke problemen hebben en bovendien vaak de schuld krijgen van misstappen van hun kinderen. Weille pleit om problemen daar te leggen waar ze thuis horen en ouders niet onnodig te belasten met de onmacht van anderen.
Katie-Lee Weille, ASCW, PhD, lector Ouderschap en Ouderbegeleiding, Hogeschool Leiden.
De persoon van de opvoeder
De werkzaamheid van niet-specifieke factoren in de opvoeding noodzaakt tot een herbezinning op de rol van de persoon, die het succes van een methodiek kan maken of breken. Iedereen herinnert zich uit zijn jeugd inspirerende opvoeders die min of meer toevallig in ieders leven opdoken. Hoe kan het toeval een handje worden geholpen?
Dr. Bas Levering, docent en onderzoeker Universiteit Utrecht, lector Algemene Pedagogiek Fontys Hogescholen Tilburg en Hoofdredacteur Pedagogiek in Praktijk.
Mag het ietsje gewoner?
Jan Janssens heeft de orthopedagogiek steeds op een persoonlijke manier vorm en inhoud gegeven.
Prof. dr. Jan Janssens, hoogleraar Opvoedings- en gezinsondersteuning Sectie Orthopedagogiek: gezin en gedrag, Radboud Universiteit Nijmegen