Fragment
DE LAATSTE OLIFANT VAN PHNOM PENH
Normaal leven de olifanten in Cambodja in de vrije natuur, zoals bijvoorbeeld in de afgelegen provincies van Rattanakiri of Mondolkiri waar regelmatig kleine kuddes worden waargenomen. In de dierentuin van Phnom Penh, op een tiental kilometers buiten de stad, leven ook olifanten. Drie stuks, die goed verzorgd worden. Sinds lange tijd loopt er ook eentje midden in de drukke hoofdstad rond. Deze olifant brengt zijn leventje door in de tuin onder de tempel van Wat Phnom, waar veel inwoners en toeristen hem dagelijks kunnen bewonderen en waar ze tegen betaling een klein rondje op zijn rug kunnen maken. De olifant wordt prima verzorgd door zijn baas, die hem dagelijks een frisse douche met een tuinslang geeft, en hem ruimschoots van eten voorziet. Iedere ochtend rond zes uur, wanneer het verkeer nog heerlijk rustig is, wandelen baas en olifant vreedzaam langs mijn balkon op de Sisowath Quai. Aan het einde van de dag, vlak voor zonsondergang, lopen ze weer terug naar huis, alleen... op dat moment is het verkeer nog steeds in volle chaos. Het is dan volop spitsuur: iedereen rijdt weer terug naar huis van zijn werk. Plus honderden motorfietsen van de mensen die tegen de avond een rondje langs de Riverside rijden om een “frisse” neus te halen. Dit is meestal een klassiek rondje tussen Wat Phnom en het koninkrijk paleis en weer terug, want langs de rivier Tonle Sap is het altijd iets minder warm dan midden in het hete stadscentrum.
Sambo is de naam van deze befaamde olifant. Iedereen in de stad kent hem en hij wordt door iedereen bemind. Het is vermakelijk om te zien hoe zijn baas hem midden in het spitsuur dwars door het verkeer kan loodsen. Baas en olifant wonen ergens aan de buitenrand van de stad, hetgeen voor de hand ligt gezien de benodigde woonruimte voor het beestje. Er kunnen tijdens de wandeling honderden motorfietsen, tuk-tuks, vrachtwagens en bussen langs hen rijden, Sambo blijft onverstoorbaar en rustig door het verkeer sjokken. Zijn baas geeft hem af en toe een tikje met zijn stok, maar de olifant heeft ieder probleempje snel begrepen. Alleen staan er iedere avond verkopers met volle handkarren bananen, doerians, mango’s en dergelijke langs het trottoir van de Sisowath Quai, de route die Sambo loopt. De verleiding van al dit verse fruit is Sambo vaak te groot. Hij staat dan plotseling stokstijf stil naast een van de handkarren en wacht tot hij van de verkoper een paar bananen krijgt. Die gaan dan dankbaar en snel naar binnen. Met huid en haar, zogezegd. De arme verkoper heeft eigenlijk geen keus met zo’n reus van een beest naast zijn kar en is verplicht om Sambo wel wat lekkers te geven. Als hij dat niet snel doet, gaat de slurf van Sambo zelf wel even iets uitzoeken. Maar op dat moment krijgt Sambo een tik van de stok van zijn baas en na enig tegenstribbelen sjokt hij weer weemoedig door, op weg naar zijn verre woning. Sinds 2015 is Sambo met pensioen. Hij werd iets te oud voor dit dagelijkse uitstapje en hiermee is helaas een traditioneel stukje historie uit het stadsbeeld van Phnom Penh verdwenen. Boze tongen beweren dat de gemeente heeft aangedrongen om de olifant met pensioen te sturen, omdat hij zogenaamd het verkeer vertraagde. Wel, naar mijn bescheiden mening is de doorstroom van het plaatselijke verkeer sinds zijn vertrek nog veel slechter en was het niet de slome voetstap van Sambo die het verkeer zo sterk vertraagde.
×