Fragment

Hoofdstuk 7 Pasiphaë over mannen

Ariadne zocht die avond haar moeder op, Pasiphaë. Het was lang geleden dat ze een serieus gesprek hadden gehad. Pasiphaë nam haar dochter bij de hand en leidde haar naar haar eigen megaron in het paleis, genaamd de ‘Gynaikonites’, haar privévertrekken waar - behalve haar persoonlijke dienstmeisjes - niemand anders mocht komen.
Wacht even, zei Ariadne, en ze haalde een bol dun touw uit haar zak en bond het ene eind vast aan een ring in de muur. Ze liep toen met haar moeder mee en liet de bol touw achter haar rug afrollen. Pasiphaë vroeg zich af, en vroeg dan ook aan Ariadne, waar dit goed voor was? Welnu, zei Ariadne: ik wil niet verdwalen, en ik weet dat het paleis als een labyrint is, dus dit is mijn voorzorgsmaatregel!
Wat knap van jou, zei haar moeder, ik zou hier nooit aan gedacht hebben, maar ik moet toegeven dat ik ook soms wel eens de weg kwijtraak in dit paleis!
Wat interessant trouwens dat je ons paleis een labyrint noemt! ging haar moeder verder. Je weet natuurlijk wel wat dat woord letterlijk betekent in de taal van de Feniciërs: huis van de dubbele bijl? Dit verwijst naar het familiewapen van Europa van de bijl met tweesnijdende koppen. Maar jij geeft een hele nieuwe betekenis aan het woord, zoals in: huis van verwarrend veel kamers en gangen, waarin je kunt verdwalen. Dit laat zien dat onze taal altijd evolueert.
Och, zei Ariadne, Daedalus heeft mij dit kunstje ooit geleerd, en het werkt fantastisch kan ik je zeggen. Je moet alleen oppassen dat de draad niet breekt.
 
Luister mijn liefste, begon Pasiphaë, toen ze in haar megaron zaten, ik heb het gehoord van de stier, en dit betekent natuurlijk dat je vader Koning zal worden.
Maar er is iets dat je moet weten over mannen in het algemeen, en over je vader in het bijzonder, voordat je zaken met ze gaat doen!
Oké, zeg het maar, zei Ariadne, een beetje met tegenzin. Ze vreesde een vermoeiende preek. Wat wist haar moeder van mannen dat zij, Ariadne, nog niet wist?
Mannen zijn allemaal hetzelfde, vertelde haar moeder aan Ariadne. Ze willen allemaal maar één ding en één ding bovenal, en dat is om gemeenschap te hebben met ons vrouwen. Dat is wat ze willen, en dat is wat je vader ook wil!
Het is precies waar je grootvader Zeus altijd naar op zoek was en er volgens mij ook altijd naar zal blijven streven.
Ach mama, zei Ariadne, vertel eens iets nieuws! De liefde bedrijven! Dacht je dat ik dat niet wist?
Hoe mooi en zorgzaam zijn vrouw ook mag zijn, ging haar moeder onverdroten verder, de man is altijd op zoek naar nieuwe vrouwen of meisjes om er gemeenschap mee te hebben. Dit is echt verreweg het belangrijkste dat je moet begrijpen over mannen!
Maar moeder, antwoordde Ariadne, wil je nou zeggen dat mijn vader niet te vertrouwen is? Dat hij andere vrouwen heeft naast jou zelf? Je bent toch een fantastisch mooie vrouw, en ook nog eens een Godin zelfs? Ben je niet een beetje al te achterdochtig?
Mijn lieve meid, lachte Pasiphaë, je vader is een goed mens. Maar hij is een man! Hij is wijs en hij is dapper, geschikt om een Koning en een leider van mannen te worden. Maar hij is slechts een man, en ook nog eens de zoon van Zeus.

Zoals je heel goed weet, is Zeus onze allerhoogste God.
Ja dat weet ik heus wel, zei Ariadne.
Zeus is getrouwd met Hera, een van de mooiste Godinnen ter wereld. Hera heeft een prachtig figuur, ze heeft mooie grote ogen, een prachtig figuur en een ranke nek. Ze blijft eeuwig jong, eeuwig blijft ze perfect. Wist je dat wel? Maar Zeus vond het hoe dan ook toch nodig om de bekoorlijke Europa naar Kreta te ontvoeren.
Je hebt het nu over mijn grootmoeder, of niet? zei Ariadne.
Europa was een mooie jonge prinses van Fenicië, dochter van Koning Agenor, vervolgde Pasiphaë. Dat weet je natuurlijk, maar wist je hoe Europa naar Kreta is gekomen? Zeus ontvoerde haar, weet je, in de gedaante van een stier, die de piepjonge Europa ertoe verleidde om bovenop hem te klimmen, en haar vervolgens over de zeeën naar Kreta droeg, waar hij gemeenschap met haar had. Dit alles natuurlijk zonder medeweten, laat staan de instemming van Hera, zijn goddelijke vrouw.
Ariadne zei: maar moeder, hoe kon Zeus Europa er nou in vredesnaam toe dwingen om op zijn rug te klimmen? Ariadne vond het verhaal moeilijk te geloven. Ze kon het zich gewoon niet voorstellen …
Mijn lieve dochter, zei Pasiphaë, vergeet niet dat Zeus een almachtige God is. Hij kan alles, hij kan elke vorm aannemen, niets kan hem tegenhouden.
Maar wacht even, laat me je een drankje indoen voordat we verder gaan.
Pasiphaë ging naar haar kleine keukentje, waar ze een soort laboratorium had opgezet om haar drankjes en poedertjes te bereiden.
Ze was een tijdje bezig met het mengen van verschillende stoffen en poeders, en presenteerde vervolgens een bokaal aan haar dochter.

Wat is dit, mama? vroeg Ariadne, een beetje achterdochtig.
Drink het, mijn lief, en je zult levendig ervaren wat er met je grootmoeder is gebeurd.
Ik zal je het hele verhaal vertellen, maar als je dit kleine drankje neemt, zul je zelf meemaken hoe het echt was.
Ariadne dronk het drankje gehoorzaam. Bijna onmiddellijk voelde ze dat er iets vreemds met haar gebeurde. Het was alsof al haar zintuigen extra scherp werden. Ze hoorde vogels buiten babbelen en zelfs muizen ritselen in een verre hoek van de kamer. Toen haar moeder begon te vertellen, was het voor Ariadne alsof ze de ervaring van Europa zelf opnieuw beleefde. Ariadne was stomverbaasd!
De mooie jonge prinses Europa was op een groene weide, in de buurt van Cyrene, tussen de kudde koeien van haar vader, Koning Agenor van Fenicië.
De jonge Europa plukte bloemen, gekleed in haar transparante tuniek, haar welgevormde borsten schenen er doorheen, toen een fijn gevormde mooie stier haar naderde.
De stier legde zich neer aan haar voeten en had een prachtige saffraankleurige krokus in zijn bek. De jonge prinses was in het begin een beetje bang, maar ze was ook wel een beetje nieuwsgierig, vooral naar de krokus, en geleidelijk aan verloor ze haar angst voor het prachtige beest.
De stier bood haar eerst zijn borst aan om te strelen, die heel zacht en aangenaam aanvoelde voor het jonge meisje.
Hij bood haar daarna zijn hoorns aan, om er kettingen van bloemen van de velden omheen te winden. Daarna legde hij zich voor haar neer, zodat ze gemakkelijk op zijn rug kon klimmen. Europa wilde de stier beklimmen, ze wist niet waarom, maar ze wilde het gewoon. Ze had een innerlijke drang waaraan geen weerstand mogelijk was.

Ze klom dan ook bovenop de stier.
Nauwelijks zat ze echter op de stier, of deze stond meteen op en begon naar het zandstrand te lopen.
Haar hofmeisjes schreeuwden en renden haar achterna, maar het mocht niet baten. De stier galoppeerde gezwind naar de noordelijke oever. De jonge Europa was erg bang toen de stier de zee inging, en toen ze achterom keek, zag ze haar vaders land snel achter zich in de verte verdwijnen. Ze hield een hoorn van de stier vast met haar rechterhand om te voorkomen dat ze viel, de andere hand rustte op de rug van de stier.
Haar doorzichtige tuniek fladderde in de wind, haar borsten ontbloot - die hadden Zeus het meest aangetrokken. De magnifieke stier stopte zijn valse hoeven niet eerder dan tot hij zijn prijs over de zee naar het land dat later Kreta genoemd zou worden had gedragen.
Gaat het, mijn lief? vroeg haar moeder en schudde haar dochter zachtjes bij de schouders.
Ariadne ontwaakte uit haar droom en keek haar moeder aan, niet helemaal begrijpend wat er met haar aan de hand was. Waar ben ik? vroeg ze. Wat gebeurt er met me?
Je hebt zojuist de ervaring van je grootmoeder Europa herbeleefd, toen Zeus haar naar Kreta ontvoerde. Ja, Ariadne, je zag nu zelf hoe mooi en aantrekkelijk de jonge Europa was. Toen Zeus dit zag, werd hij verliefd op haar en hij was vastbesloten om haar te hebben. Maar wacht even, ik moet even naar het toilet.
Pasiphaë moest even een plasje doen, en gebruikte daarvoor het toilet dat net buiten haar woonkamer was aangelegd. Ze trok daarna aan een schuifje in de wand om het toilet door te spoelen. Ja dit was een luxe waarover Pasiphaë tot haar grote genoegen vermocht te beschikken, met dank aan de briljante architect Daedalus die het watercloset ontworpen had. Er waren er drie in het paleis.
 
Maar moeder, hoe kan Zeus hier nou mee weggekomen zijn? vroeg Ariadne toen haar moeder weer terug was. Ze was nog steeds een beetje in de war.
Het is immers niet alleen mijn vader Minos die uit deze relatie is geboren, maar ook zijn broers Rhadamanthys en Sarpedon, nietwaar? Hoe kan dit zijn?
Pasiphaë zei: Zeus maakte slim gebruik van de diensten van Asterion. Hij beloofde Asterion dat hij een heel lang en voorspoedig leven zou leiden, als hij zou trouwen met zijn prachtige Europa, en haar kinderen zou opvoeden alsof ze de zijne waren.
Asterion, die een weduwnaar was en al een dochter had, die trouwens Kreta heette, Asterion stemde hiermee in, en toen Europa haar eerste zoon baarde, noemde Asterion hem de zijne en gaf hem de naam Minos.
Asterion werd met de hulp van Zeus Koning van het land dat hij noemde naar zijn dochter, Kreta, en Zeus hield zijn belofte en gaf hem vijf keer de normale levensduur van een mens.
Zeus bezocht het paar vele malen in latere jaren en Asterion kende geen jaloezie. Uit de vrijages met Zeus baarde zijn vrouw Europa hem nog twee zonen, die door Asterion net zo makkelijk ook als de zijne werden aanvaard, en zij werden Rhadamanthys en Sarpedon genoemd.
Dus Hera heeft nooit wantrouwen gehad? vroeg Ariadne. Pasiphaë antwoordde: Oh ja natuurlijk wist ze er van. Wij vrouwen zijn toch niet achterlijk? Dit was niet de eerste keer dat Zeus omgang had met andere vrouwen. Maar wat kan je doen als je man de allerhoogste God is? Ze probeerde hem natuurlijk wel tegen te houden, maar het mocht niet baten. Weet je, zijn broer Poseidon hielp Zeus ook. Net als zijn zoon Hephaistos. 
Poseidon liet de stier over de zee draven, wel wetend wat hij van plan was, met dit mooie meisje op zijn rug. En Hephaistos, de goddelijke goudsmid, vervaardigde de meeste geschenken die Zeus aan het meisje aanbood.
Mannen zijn nu eenmaal mannen, weet je!
Dus wat je eigenlijk zegt, is dat mijn vader niet te vertrouwen is, omdat zijn vader een vreemdganger is? vroeg Ariadne.
Pasiphaë antwoordde: Nee Ariadne, dat heb ik niet gezegd. Ik heb alleen maar gewezen op de tekortkomingen die elke en iedere man heeft. Je vader is in wezen een goede man, voor zover mannen dat kunnen zijn. Zoals je heel goed weet ben ik zelf een onsterfelijke Godin, hoewel niet zo hoog geplaatst als Hera of Aphrodite. Toen Zeus me vroeg om met zijn sterfelijke zoon te trouwen, had ik natuurlijk mijn voorwaarden. Ik eiste van Zeus om aan Minos een langere levensduur te geven dan normaal voor sterfelijke mannen.
Ik vertelde ook aan Zeus dat ik op hem rekende om Minos Koning van Kreta te maken. Zeus beloofde me om zijn best te doen voor zijn zoon. Zeus' broer Poseidon beloofde ook om te helpen. Het was daarom op zich een goed plan van je om Poseidon een teken te vragen.
Ariadne vertelde haar moeder over haar ervaringen in de golven aan de oostelijke kust, en hoe ze zich als een met Poseidon had gevoeld.
Je bent toch niet met hem naar bed geweest? vroeg haar moeder. Of wel? Kijk me eens aan…
Ariadne ontkende dit, nee echt niet ma, zei ze, maar haar moeder keek haar wantrouwend in de ogen. Je moet jezelf echt bewaren voor je toekomstige echtgenoot, lieverd, zei Pasiphaë. Ja moeder, ik weet het. Maak je geen zorgen!
 
Minos is voorbestemd voor grote prestaties, vervolgde Pasiphaë. Ik ben blij dat jij, mijn slimste dochter, zo bereidwillig bent om je vader te helpen bij wat hem te doen staat. Maar vergeet niet om voor jezelf te zorgen! Je bent nog steeds een sterfelijke vrouw, lieve Ariadne, maar als je goed oplet en als je verstandig handelt, kun je ook voor jezelf onsterfelijkheid bereiken!
Ik heb jou de naam Ariadne gegeven, wat zo veel betekent als ‘de meest heilige, de meest kuise’. Maar dat wil niet zeggen dat je niet met interessante mannen om zou moeten gaan! Integendeel, ik raad je juist aan om dat te doen. Je moet alleen oppassen met wie je omgaat, en wat je met hem doet.
Ariadne ging in gedachten even terug naar de duizend vingers van Poseidon die haar gestreeld hadden. Zou ze dit aan haar moeder moeten opbiechten? Nee, besloot ze. Waarom? Ik heb toch de liefde niet met hem bedreven?
Denk gewoon goed na over wat ik je zojuist verteld heb over mannen, en wat ze het meest van alles willen, ging haar moeder verder. Het zijn mannen die het land regeren, maar wij vrouwen zijn het die de heerschappij hebben over mannen, zolang we ze laten geloven dat zij de baas zijn. Dat geldt ook voor de Goden.
Als ik jou was, zou ik niet verder gaan met Poseidon. Hij is een boosaardige en rancuneuze God, die zich maar al te graag laat gelden en de mensen een lesje leert als iets hem niet helemaal aanstaat. Je hebt hem nu voor even gecharmeerd, en met een mooi resultaat ook, maar iedereen die met Poseidon te maken krijgt komt uiteindelijk in de problemen. Poseidon is trouwens al getrouwd, en er zijn andere Goden die meer geschikt zijn voor jou. Ik zal het er eens met je vader over hebben, en kijken wat we kunnen arrangeren.
 
O mijn God moeder, arrangeer alsjeblieft niets voor mij, zei Ariadne. Ik kan heel goed voor mezelf zorgen, weet je.
Goed, misschien is arrangeren een beetje overdreven uitgedrukt, laten we zeggen: we zullen zien wie je kunt ontmoeten, nu je een koninklijke prinses zult worden.
Het gaat allemaal om kansen, weet je? En de beslissing is uiteindelijk helemaal aan jou.
Met die opmerking zeiden de twee vrouwen elkaar goedenacht, en Ariadne liet haar moeder alleen in haar megaron.
Ze liep naar haar eigen privévertrekken in het paleis en volgde het touw terug, de woonkamer uit, de hal door, onder de schildering van de dolfijnen door – ze wist dat die er was, maar kon hem in het duister niet goed zien -, en maar verder door de duistere gangen van het paleis, tot ze bij haar eigen afdeling aankwam en haar dienstmeisjes haar naar bed hielpen.
Het was een lange en vermoeiende dag geweest, en Ariadne sliep als een roos. ×