Binding : Paperback
Distributievorm : Boek (print, druk)
Formaat :
170mm x 240mm
Aantal pagina's :
407
Uitgeverij :
Dr. P.D. Spies (druk Pumbo)
ISBN :
9789464436631
Datum publicatie : 10-2022
Ambt Nederbetuwe Ambtsrekeningen Claes Vijgh 1538-1570
Dr. P.D. Spies • Boek • paperback
- Samenvatting
Dit is het 41e deel van een serie transcripties betreffende het Ambt Nederbetuwe. Het bevat de transcripties van de bewaard gebleven ambtsrekeningen van ambtman Claes Vijgh over de jaren 1538-1570. Dit betreft niet zijn gehele ambtsperiode, want hij is ambtman gebleven tot in het jaar 1579 toen hij werd opgevolgd door zijn oudste zoon Dirck Vijgh. Deze stukken zijn afkomstig uit het Hertogelijk Archief (archiefnummer 0001) van het Gelders Archief te Arnhem.
De ambtsrekeningen bevatten hetgeen door de ambtman van Nederbetuwe en als of door de richter van Tiel en Zandwijk is ontvangen en uitgegeven namens en voor de Hertog van Gelre. De inhoud van dit deel is bijzonder gevarieerd en geeft een aardige inkijk in de handel en wandel van de ambtmannen en het reilen en zeilen van de bevolking. Vanzelfsprekend geven de rekeningen veel informatie over de boetes en andere straffen die mensen werden opgelegd, vanaf geringe bedragen tot en met doodstraffen, maar er is veel meer te vinden. Het is goed te beseffen dat ambtman Claes Vijgh in 1538 door zijn schoonvader hertog Karel van Gelder werd aangesteld en dat hij in 1543 de wisseling van de macht heeft meegemaakt van een zelfstandig Gelre naar het keizerrijk van Karel V. Bij die wisseling veranderde ook de verhoudingen tussen de ambtlieden en het Hof van Gelre met de nieuw aangestelde rekenkamer. Dat leverde veel problemen op, niet alleen bij Claes Vijgh maar ook bij alle andere ambtlieden, en die geschillen werden niet of nauwelijks opgelost. Dit zal de reden zijn dat Claes Vijgh over de jaren 1570-1579 geen rekeningen meer heeft ingediend. Het geschil hierover met Hof en rekenkamer komt in het volgende deel uitgebreid aan de orde, maar in de ambtsrekeningen van dit deel komt er al genoeg aan de orde om te zien dat er wat mis was in de verhoudingen.
De ambtsrekeningen in dit deel hebben een wat beknopte beschrijving, maar dat laat onverlet dat er veel informatie aan de orde komt. Naast de normale boetes en kleine vergrijpen wordt er bijzonder aan de zwaardere criminele zaken, de zogenaamde halsmisdrijven, meer aandacht geschonken. Zo komt het in het jaar 1556 voor dat een vrouw door een andere vrouw werd beschuldigd van tovenarij. Na de “nodige” martelingen werd zij uiteindelijk veroordeeld tot de brandstapel. Dat jaar kent sowieso rigoureuze maatregelen, want bedelaars en leeglopers moesten naar de galeien worden gezonden.
Uit andere gegevens kan worden afgelegd welke ontwikkelingen er waren op het internationale vlak, bijzonder op oorlogsgebied. Tevens komen er maatregelen aan de orde die werden genomen tegen de nieuw opdoemende ketterijen, zoals van Luther.
Deze transcriptie is voorzien van een naamregister en verduidelijkende voetnoten.
Dr. Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) promoveerde in 2017 aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Hij is onder andere werkzaam geweest als hoofd van een afdeling archief, bibliotheek en documentatie, als theoloog binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en als jurist in bestuursrechtelijke zaken. Daartoe volgde hij enkele archiefopleidingen en bekwaamde zich in bestuursrecht en paleografie. Hij heeft vele transcripties, artikelen en boeken geschreven, waarvan het laatste boek Dirck Vijgh (1531-1615). Schetsen uit het leven van de ambtman van Nederbetuwe in 2020 verscheen. - Productinformatie
- Inhoudsopgave
RAG archief 0001 boek 4809: Ambtsrekeningen van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, betreffende wetering- en dijkzaken over de jaren 1538-1542 (pagina 9).
RAG archief 0012 boek 5180: 1e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 12 september 1543 tot 1 januari 1545, afgehoord te Arnhem op 9 maart 1545, met kopie van eerdere ambtsverschrijvingen uit het jaar 1458 (pagina 25).
RAG archief 0012 boek 5181: 2e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1545 tot 1 januari 1546, naar Arnhem gezonden rond 13 september 1546 (pagina 40).
RAG archief 0012 boek 5182: 3e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1546 tot 1 januari 1547, naar Arnhem gezonden rond 25 mei 1547 (pagina 53).
RAG archief 0012 boek 5183: 4e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1547 tot 1 januari 1548, naar Arnhem gezonden in het begin van 1548 (pagina 65).
RAG archief 0012 boek 5184: 5e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1548 tot 1 januari 1549, naar Arnhem gezonden na 6 januari 1549 (pagina 77).
RAG archief 0012 boek 5185: 6e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1549 tot 1 januari 1550, naar Arnhem gezonden na 1 januari 1550 (pagina 87).
RAG archief 0012 boek 5186: 7e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1550 tot 1 januari 1551, naar Arnhem gezonden na opdracht van 30 september 1550, waarschijnlijk begin 1551 (pagina 96).
RAG archief 0012 boek 5187: 8e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1551 tot 1 januari 1552, naar Arnhem gezonden waarschijnlijk begin 1552 (pagina 105).
RAG archief 0012 boek 5188: 9e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1552 tot 1 januari 1553, naar Arnhem gezonden (pagina 120).
RAG archief 0012 boek 5189: 10e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1553 tot 1 januari 1554, op bevel van 17 oktober 1554 is de ambtman op 6 november 1554 naar Arnhem gegaan om rekenschap af te leggen (pagina 132).
RAG archief 0012 boek 5190: 11e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1554, voorafgegaan door een kopie van de ambtsverschrijving uit 1458, tevens met de aanbieding van een staat van de berekeningen van de eerste serie van tien ambtsrekeningen over de jaren 1543-1553 door Claes op 29 december 1570 met commentaar door Hof en rekenkamer te Arnhem (pagina 144).
RAG archief 0012 boek 5191: 12e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1555 tot 1 januari 1556, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 172).
RAG archief 0012 boek 5192: 13e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1556 tot 1 januari 1557, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 193).
RAG archief 0012 boek 5193: 14e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1557 tot 1 januari 1558, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 206).
RAG archief 0012 boek 5194: 15e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1558 tot 1 januari 1559, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 219).
RAG archief 0012 boek 5195: 16e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1559 tot 1 januari 1560, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 229).
RAG archief 0012 boek 5196: 17e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1560 tot 1 januari 1561, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 239).
RAG archief 0012 boek 5197: 18e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1561 tot 1 januari 1562, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 250).
RAG archief 0012 boek 5198: 19e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1562 tot 1 januari 1563, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 258).
RAG archief 0012 boek 5199: 20e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, vanaf 1 januari 1563 tot 1 januari 1564, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 267).
RAG archief 0012 boek 5200: 21e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1564, zijnde de eerste van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, voorafgegaan door een kopie van de ambtsverschrijving uit 1458, tevens met de aanbieding van een staat van de berekeningen van de tweede serie van tien ambtsrekeningen over de jaren 1554-1563 door Claes met bijgevoegd verzoek op 29 december 1570 in Arnhem vertoond, het gehele boek aangeboden op 28 februari 1571, de rekening is afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 275).
RAG archief 0012 boek 5201: 22e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1565, zijnde de tweede van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 302).
RAG archief 0012 boek 5202: 23e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1566, zijnde de derde van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 20 oktober 1571 (pagina 314).
RAG archief 0012 boek 5203: 24e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1567, zijnde de vierde van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 22 oktober 1571 (pagina 324).
RAG archief 0012 boek 5204: 25e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1568, zijnde de vijfde van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 22 oktober 1571 (pagina 336).
RAG archief 0012 boek 5205: 26e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1569, zijnde de zesde van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 22 oktober 1571 (pagina 347).
RAG archief 0012 boek 5206: 27e Ambtsrekening van Claes Vijgh, ambtman van de Nederbetuwe, over het jaar 1569, zijnde de laatste van een serie van zeven over de jaren 1564-1570, afgehoord te Arnhem op 22 oktober 1571, tussendoor artikelen van bezwaar van de rekenkamer van 16 mei 1571 en nog een aanvulling door de ambtman op voorgaande rekeningen van 12 oktober 1571, afgehoord te Arnhem op 22 oktober 1571 (pagina 363).
Naamregister (pagina 388)
- Reviews
(0
uit 0 reviews)
Wil je meer weten over hoe reviews worden verzameld? Lees onze uitleg hier.
€ 20,00
niet beschikbaar
niet beschikbaar
Veilig betalen
14 dagen bedenktermijn
Thuiswinkel Waarborg