Samenvatting
Er bestaat een grote afstand tussen burger en bestuur op vele beleidsterreinen; die situatie doet zich ook voor binnen de overheid: tussen de centrale overheid en de decentrale overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen. Dit wordt versterkt onder invloed van globalisering, digitalisering en individualisering. Gebrek aan aandacht, kennis en begrip van algemene beginselen van bestuursrecht liggen hieraan ten grondslag; er ontbreekt "de maat" die zo essentieel is voor het leveren van maatwerk. In dit unieke overzicht worden die algemene beginselen geïntegreerd besproken. Wat volgt is een pleidooi voor een overheid die optreedt volgens de beginselen van goed bestuur. Wat gebeurt er wanneer een overheid weinig aandacht, kennis en begrip heeft van de algemene beginselen van bestuursrecht? Dan ontstaat er afstand tussen burgers en het bestuur, evenals een verharding van de standpunten op vrijwel alle beleidsterreinen. Het is een al langer levende zorg, die nu pijnlijk zichtbaar wordt op bijvoorbeeld het gebied van belastingen en uitkeringen, de zorg, de woningbouw en de energievoorziening. De oplossing hiervoor ligt dan ook in diezelfde algemene beginselen van bestuursrecht. In Algemene beginselen van bestuursrecht worden daarom juist die beginselen fundamenteel en geïntegreerd besproken. Het biedt een onmisbare andere benadering – langs de lijnen van rechtsbeginselen – van de vertrouwensproblemen die de overheid heeft. Niet rechtlijnig en met de rug naar de samenleving, maar in een open en rechtvaardige houding naar de burgers. Ontwikkelingen in het bestuursrecht Al langere tijd worden de drie punten van zorg in het bestuursrecht gesignaleerd: 1- Het gebrek aan kennis en begrip van de eisen van rechtsstaat, democratie en good governance 2- Een sterk onder druk staande wederzijdse vertrouwensrelatie tussen overheid en burger 3- De kwaliteit van de wet- en regelgeving in relatie tot de nationaal-, Europees- en internationaalrechtelijke context In deze publicatie worden deze zorgen geadresseerd. Dit is de eerste titel waarin de ontwikkeling en de werking van algemene beginselen langs de lijnen van de concepten van rechtsstaat, democratie en good governance op een geïntegreerde wijze en vanuit het brede nationaal, Europees en internationaalrechtelijke perspectief in het Nederlandse taalgebied worden behandeld. Het pleidooi is daarbij als volgt: het is niet meer voldoende om slechts langs de lijnen van behoorlijk bestuur als openbaar bestuur op treden. Het is hoognodig dat volgens de beginselen van goed bestuur wordt opgetreden. Voor wie de praktijk of de theorie van het Nederlandse bestuursrecht beoefent, is Algemene beginselen van bestuursrecht dan ook cruciaal.