Samenvatting
‘Het betekenisweb is veelomvattend, diepgravend en soms regelrecht mind-blowing. Lent weet uitzonderlijk helder te schrijven over complexe en fundamentele zaken. Centraal staat het begrip interconnectedness: het inzicht dat alles met elkaar verbonden is en dat het leven op aarde één groot ecosysteem vormt waarin alles op elkaar inwerkt en van elkaar afhankelijk is, en waarvan wij onderdeel zijn.’ – Vrij Nederland ‘Wat een prachtboek. Als je denkt dat we als mensheid muurvast zitten in individualisme en egoïsme, en de toekomst een onontkoombare afgrond is... lees dan dit boek. Het Betekenisweb is zowel een bruisende ode aan alle vormen van leven, als een handboek voor een nieuwe, wijze en hoopvolle tijd. Een tijd van verbondenheid.’ – Eva Rovers, oprichter van de onafhankelijke non-profitorganisatie Bureau Burgerberaad en auteur van Nu is het aan ons ‘In Het betekenisweb schetst Jeremy Lent een nieuw wereldbeeld. Een hoopvol wereldbeeld, gebaseerd op de nieuwste wetenschappelijke inzichten, waarin de hoofdrol niet voor de mens is weggelegd, maar voor al het leven. Een inspirerend boek vol diepe inzichten.’ – Marjan Minnesma, directeur Urgenda ‘Jeremy Lent stemt tot nadenken. In Het Betekenisweb schetst Lent overtuigend hoezeer onze misplaatste suprematie uiteindelijk onhoudbaar is, en ook tot eenzaamheid leidt. De verwevendheid van alles om ons heen geeft houvast en hoop voor de toekomst. Als we er open voor staan. Met Het Betekenisweb doet Lent een prachtige oproep aan ons allemaal.’ – Bas Eickhout, Europarlementariër voor GroenLinks ‘Er zijn zoveel manieren om de wereld te begrijpen, en zoveel niveaus om integratie te bereiken, dat iedereen deze leidraad van Jeremy Lent kan gebruiken. Puttend uit de ideeënrijkdom van de aloude Tao tot de moderne neurowetenschappen en alles daartussenin, verweeft hij onverschrokken diepe inzichten om zich een betere wereld voor te stellen.’ – Frans de Waal, etholoog en auteur van o.a. Mama's laatste omhelzing en Anders ‘Jeremy Lent maakt duidelijk dat onze hedendaagse 'oplossingen' juist het probleem zijn. Om die problemen echt op te lossen hoeven we alleen maar uit te zoomen, zodat we het grotere geheel kunnen zien en begrijpen. Hij geeft door dat te doen een bewonderenswaardig overzicht van de bouwstenen voor een nieuwe mondiale samenleving.’ – Klaas van Egmond, hoogleraar Milieukunde en Duurzaamheid, Universiteit Utrecht en voormalig directeur Milieu- en NatuurPlanbureau PBL ‘De boodschap van dit boek gaat ook over onze economie en laat zien dat we niet hoeven te berusten in het idee dat er geen leefbaar alternatief is voor het kapitalisme. Sterker, het boek toont aan dat een samenleving gebaseerd op samenwerking in plaats van individualisme, en op complementariteit in plaats van concurrentie, wel eens veel beter kan uitpakken voor mens en natuur.’ – Irene van Klaveren, Professor of Pluralist Development Studies, International Institute of Social Studies, Erasmus University Rotterdam ‘Jeremy Lent neemt ons mee in een fascinerende en inspirerende ontdekkingsreis langs zeer uiteenlopende onderzoeksgebieden om, zoals een goede reis doet, ons anders naar onszelf, onze huidige wereld en onze toekomst te doen kijken. Door Oosterse wijsheden met westerse wetenschappelijke inzichten te integreren biedt hij een wenkend perspectief dat mij in ieder geval inspireert.’ Arjo Klamer, gasthoogleraar economie aan de VU en de Universiteit van Leiden, auteur van o.a. Doing the right thing - A value based economy ‘Instinctief weten we dat we niet zonder de natuur kunnen. Toch dringt maar langzaam door dat we die natuur aan het vernietigen zijn. Lent beschrijft de diepe onderlinge verbondenheid met de hele natuurlijke wereld door moderne wetenschappelijke kennis te verbinden met de oude wijsheid van vroegere culturen. Hij biedt een regeneratief denkkader waarmee we de toekomst kunnen redden.’ – Walter Wittkamp, auteur van Kom op voor het klimaat en sinds 2019 actief bij Extinction Rebellion NL ‘Jeremy Lent laat overtuigend zien dat hoe wij over onszelf en de wereld om ons heen denken, als individuen omringd door dingen, er mede oorzaak aan is dat de leefbaarheid van de Aarde in gevaar is gebracht. Willen we uit deze gevaarlijke situatie komen dan zullen we ons denken moeten veranderen in de richting van onze oudste culturen die zagen dat alles op Aarde onderling verbonden is. Eigenaardig genoeg lijken de nieuwe wetenschappelijke bevindingen dit te bevestigen.’ – Peter Loomans, Statenlid in Limburg en docent scheikunde ‘We hebben onze huidige systemen gebouwd op het idee dat de mens los staat van de natuur, dat de natuur er is om te gebruiken en dat de natuur lijkt op een machine. Als we dit grondig onderzoeken en tegen het licht houden, zoals Jeremy Lent doet in zijn boek Het betekenisweb, zien we al snel dat alles met al het andere in het heelal verbonden is. We staan niet los van de natuur en we zijn niet bekwaam om over haar te heersen. We zijn zo nauw met alles verbonden dat we de werkelijkheid nooit volledig naar onze hand kunnen zetten. Dat betekent dat de basis van ons huidige economische denken op losse schroeven staat en dat we de manier waarop we naar de werkelijkheid kijken, onze economieën vormgeven en ons tot elkaar en de natuur verhouden fundamenteel moeten veranderen.’ – Karen Maas, Academic Director, Impact Centre Erasmus, Erasmus University Rotterdam en Professor of Accounting & Sustainability, Open University, Heerlen ‘Dit boek van Jeremy Lent doet wat onze tijd zo nodig heeft: een nieuw, uitnodigend verhaal schrijven voor de mensheid in het Anthropoceen. Hij verbindt nieuwe wetenschappelijke kennis over leven en bewustzijn met de inzichten van traditionele wijsgeren en volkeren en reikt vervolgens handvaten aan voor een ethiek waarin harmonieus omgaan met verschillen en streven naar eudaimonia van individu én samenleving centraal staan.’ – Bert J. M. de Vries, Prof. em. of Global Change and Energy Universiteit van Utrecht ‘Elk intelligent boek dat de samenhang en eenheid van de natuur aan de orde stelt, zonder de verschillen te ontkennen, heeft mijn interesse. Zeker als daarin naast wetenschappelijke kennis ook inzichten uit niet-westerse filosofische tradities aan de orde worden gesteld.’ – Jan Bor, filosoof en auteur ‘Een prachtig boek. Het belangrijkste is wel dat het in deze tijd van somberheid en cynisme een handelingsperspectief biedt, het vuur van de hoop weer aanblaast.’ – Bram van de Klundert, voormalig secretaris-directeur van de VROM-raad en auteur van Verlangen goed te leven en Expeditie wildernis
Ons gangbare wereldbeeld loopt op zijn laatste benen. Hoe ziet zijn opvolger eruit? In een wereld die worstelt met klimaatontwrichting, ecologische afbraak en verbijsterende ongelijkheid, verliezen steeds meer mensen hun houvast. Het dominante wereldbeeld voldoet niet langer, gebaseerd als het is op de scheiding tussen lichaam en geest, tussen mensen onderling en tussen mens en natuur. In Het betekenisweb construeert de bekroonde auteur Jeremy Lent een alternatief wereldbeeld door ons mee te nemen op een adembenemende reis. Hij gebruikt daarvoor nieuwe wetenschappelijke inzichten uit de (evolutie)biologie, ecologie, kwantumfysica, neurowetenschappen en het systeemdenken. Hij verbindt die met oude concepten uit het taoïsme, boeddhisme, neo-confucianisme en het wereldbeeld van inheemse culturen. Lent onderzoekt bijvoorbeeld de verbluffende virtuositeit van een enkele cel. Hij laat zien hoe het diepere doel van het leven zich overal om ons heen – en in ons – openbaart. Lent toont ons ook hoe onze moderne maatschappij bewust is ontworpen om ons welzijn te ondergraven. En hoe we, door de eigen principes van het leven te leren en die toe te passen, een alternatieve beschaving kunnen opbouwen die toekomstige generaties in staat stelt om nog heel lang te gedijen op een bloeiende Aarde.